Nghiên cứu được công bố mới đây trên tạp chí Nature Medicine cho thấy, 14,1 triệu trường hợp mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 trên toàn thế giới là do thói quen ăn uống kém lành mạnh.
Trong đó, ba yếu tố chính dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 gồm: không ăn đủ ngũ cốc nguyên hạt, tiêu thụ quá nhiều gạo và lúa mì tinh chế và tiêu thụ quá nhiều các loại thịt xông khói, thịt chế biến. Ngoài ra, việc không ăn đủ rau củ quả (chất xơ), bỏ qua các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt và sữa chua cũng được cho là nguyên nhân gây ra các ca mắc tiểu đường tuýp 2.
Theo GS.TS Dariush Mozaffarian, chuyên gia dinh dưỡng tại Đại học Tufts (Boston, Mỹ), nghiên cứu này cho thấy chất lượng carbohydrate kém là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2 do chế độ ăn kiêng trên toàn cầu.
Bệnh tiểu đường tuýp 2 phát triển khi cơ thể tự chuyển hóa hoặc sử dụng đủ hormone insulin để giúp chuyển hóa đường trong thực phẩm ăn hằng ngày thành năng lượng, khiến đường tích tụ trong máu.
Nghiên cứu mới này cũng đã theo dõi các trường hợp mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 từ năm 1990 đến 2018 và phát hiện các trường hợp gia tăng ở mỗi quốc gia trong số 184 quốc gia được khảo sát.
Cụ thể, một số khu vực nơi người dân có thói quen và chế độ ăn có xu hướng giàu thịt đỏ, thịt chế biến sẵn và khoai tây, bao gồm Trung, Đông Âu và Trung Á sẽ có số ca mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 liên quan đến các yếu tố chế độ ăn uống lớn nhất.
Các khu vực khác nơi chế độ ăn uống có xu hướng tiêu thụ nhiều đồ uống có đường và thịt chế biến sẵn, ít ngũ cốc nguyên hạt hơn, bao gồm Mỹ Latinh và Caribe, cũng có tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn liên quan đến các yếu tố chế độ ăn uống.
Ngược lại, các khu vực nơi chế độ ăn uống có xu hướng không bao gồm nhiều ngũ cốc tinh chế hoặc thịt chế biến như Nam Á và châu Phi cận Sahara sẽ có ít trường hợp mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 liên quan đến các yếu tố chế độ ăn uống hơn, phân tích cho thấy.
Các chuyên gia cho biết, những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống của bạn có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Một số lựa chọn tốt để giảm rủi ro của bạn có thể bao gồm:
- Thay thế ngũ cốc có đường và đồ ăn sáng bằng các sản phẩm làm từ ngũ cốc nguyên hạt.
- Sử dụng gạo lứt thay cho gạo trắng tinh luyện.
- Lựa chọn protein từ thực vật như đậu, đậu nành và các loại hạt thay vì thịt đỏ và thịt chế biến.
- Bổ sung cho cơ thể bạn thêm nhiều trái cây và hoa quả.
Theo thời gian, những thay đổi nhỏ này có thể dẫn đến giảm cân, giúp cơ thể bạn có nhiều năng lượng hơn, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 và những cải thiện khác đối với sức khỏe.