Tử thần lướt qua

Mới đây, anh N.T.X (39 tuổi, ở quận 6, TPHCM) và gia đình một phe hú vía vì chứng bệnh đột quỵ đáng sợ suýt cướp đi một người đàn ông trụ cột của gia đình. Anh X cho biết, từ trước đến nay anh khá tự tin với sức khỏe của mình.  Vào một buổi tối đầu tháng 10, đang đứng trong nhà, anh bỗng thấy tay chân phải không điều khiển được. Người thân chạy lại đỡ và hỏi chuyện nhưng thấy anh lơ ngơ, không nói gì được, cũng không có phản ứng với lời người khác. Vợ anh ngay lập tức đưa chồng đến cấp cứu tại Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM.

Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán anh X bị đột quỵ cấp và khởi động quy trình báo động cấp cứu đột quỵ. Sau chẩn đoán hình ảnh, các xét nghiệm, chụp cắt lớp não, anh được thực hiện tiêm thuốc thông mạch sau 15 phút tới bệnh viện. Sau đó, các bác sĩ tiếp tục tiến hành chụp mạch máu và dùng các dụng cụ chuyên dùng luồn trực tiếp vào động mạch, lấy ra cục máu đông đang làm tắc mạch máu của người bệnh. Thủ thuật kết thúc và các mạch máu não của anh X đã thông suốt hoàn toàn chỉ sau 1 giờ 30 phút tính từ lúc anh có triệu chứng đầu tiên. Sau thủ thuật, anh X đã có thể nói chuyện, tuy tay chân cử động còn yếu. Ngày hôm sau, người bệnh hồi phục hoàn toàn và đã có thể xuất viện sau khi tìm rõ nguyên nhân và lên kế hoạch điều trị lâu dài để phòng ngừa tái phát. Các bác sĩ cho rằng, anh X may mắn vì được gia đình đưa đi cấp cứu rất sớm nên khả năng can thiệp và phục hồi tốt.

Thời gian kim cương

Đột quỵ (tai biến  mạch máu não), là căn bệnh rất phổ biến và nguy hiểm. Theo số liệu của Hội Đột quỵ Thế giới, cứ mỗi 6 người sẽ có 1 người bị đột quỵ. Ở Việt Nam, mỗi năm có 200.000 người bị đột quỵ, tỉ lệ tử vong do đột quỵ ở nam giới là 18% và ở nữ giới là 23%.

Theo TS-BS Nguyễn Bá Thắng - Trưởng Đơn vị đột quỵ, Phó Trưởng Khoa Thần kinh Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM mỗi tháng bệnh viện tiếp nhận 100-120 ca bệnh đột quỵ. Trong số đó, chỉ có 8% người bệnh được đưa đến bệnh viện cấp cứu kịp thời trong “thời gian vàng” để được áp dụng các biện pháp điều trị thông mạch máu. Con số này ở nhiều bệnh viện khác trong cả nước còn thấp hơn, chỉ từ 1 đến 3%. Người tuổi cao có nguy cơ đột quỵ cao nhưng hiện nay tỉ lệ người bị đột quỵ dưới 45 cũng khoảng 30%.

Đột quỵ là căn bệnh phổ biến, bất ngờ và gây ra hậu quả nghiêm trọng như vậy, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nguy cơ và giảm thiểu hậu quả của nó. Người bệnh đột quỵ nếu được cấp cứu kịp thời trong “thời gian vàng” thì cơ hội phục hồi trở lại chất lượng cuộc sống như trước rất cao. Thời gian vàng để cấp cứu người bệnh đột quỵ là 6 giờ kể từ khi phát bệnh. 3 giờ đầu có thể coi là thời gian “kim cương”. Với đột quỵ, mỗi giây đều quý, nghĩa là dù cùng được chữa trong thời gian vàng nhưng người sớm hơn sẽ có kết quả tốt hơn. Bản thân người bệnh hoặc người xung quanh cần nhận biết ngay các dấu hiệu khi đột quỵ xảy ra như bị méo miệng, nói ngọng hoặc không nói được, yếu tay chân một bên để đưa đi cấp cứu kịp thời. Nếu người bệnh đột quỵ không được cấp cứu trong quãng “thời gian vàng” thì hậu quả phải chịu rất nặng nề, có thể liệt nửa người, hôn mê sâu, thậm chí tử vong.

TS BS. Nguyễn Bá Thắng khuyến cáo để phòng tránh nguy cơ đột quỵ, mọi người cần phải có lối sống lành mạnh, không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, tăng cường vận động và tập thể dục thể thao, giảm ăn mặn, giảm mỡ béo, tăng cường rau xanh và trái cây. Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần khám sức khoẻ định kỳ, phát hiện các bệnh lý nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh tim, xơ vữa động mạch… để chữa trị kịp thời. Người đã từng bị đột quỵ cần phải uống các thuốc phòng ngừa và điều trị bệnh căn nguyên.