Có thật sự đáng sợ?

Đầu tiên phải khẳng định vi khuẩn nguy hiểm kia có tên Heclicobacter pylori (còn gọi là HP), một loại vi khuẩn phổ biến, thường gặp ở người. Tỉ lệ người mắc trên thế giới là 50%.

Năm 2014, Hội Khoa học tiêu hóa Việt Nam công bố số liệu nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H.pylori) gặp trên 80% dân số nước ta. Vi khuẩn này là nguyên nhân gây ra khá nhiều bệnh của dạ dày - tá tràng như: Chứng rối loạn tiêu hóa, viêm dạ dày, loét dạ dày - tá tràng.

Cũng theo các bác sĩ thuộc Hội Khoa học tiêu hóa Việt Nam thì không phải tất cả những người bị nhiễm vi khuẩn này đều bị bệnh. Có người nhiễm nhưng không hề có biểu hiện gì cả hay chỉ là người mang mầm bệnh; có người bị nhiễm dẫn đến các bệnh mở đầu là viêm dạ dày, sau đến loét và có thể có các biến chứng như: Chảy máu, thủng hoặc ung thư...

Tỉ lệ ung thư của người nhiễm HP chỉ là 1-3%, điều này tùy thuộc vào vai trò gene của người bị nhiễm cũng như vào các loại gene độc hại của một số các vi khuẩn HP.

Tại Hội nghị khoa học tiêu hóa gan mật vừa qua, các bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai và Nagoya cũng thông tin “Ở điều kiện bình thường, vi khuẩn HP không gây tác động nhiều nhưng trong điều kiện stress, cơ thể có nhiều thay đổi, chế độ ăn uống không phù hợp, khuẩn HP sẽ hoạt động mạnh, tiết ra các chất làm vùng niêm mạc dạ dày bị xung huyết, khó liền và tổn thương”.

Phải thay đổi thói quen ăn uống để tránh HP

Có thể nói, khi đã nhiễm HP thì chính những lo lắng, stress lại tạo môi trường để vi khuẩn này tấn công dạ dày, gây mầm ung thư.

Theo các chuyên gia, nhiều người cầm xét nghiệm ghi HP dương tính thì tưởng mình bị ung thư đến nơi. Thực tế thì không đến mức nghiêm trọng như vậy. Các bác sĩ khuyến cáo, dù tỉ lệ trở thành ung thư không quá cao nhưng việc điều trị ngày càng khó khăn và tỉ lệ thất bại cao. Nguyên nhân tình trạng vi khuẩn kháng thuốc do chỉ định và sử dụng kháng sinh không đúng quy cách.

TS Vũ Trường Khanh - Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai - cho biết: Tỉ lệ kháng thuốc kháng sinh điều trị vi khuẩn HP ở Việt Nam khá cao. Hiện nay, việc lạm dụng thuốc kháng sinh trở nên phổ biến và người bệnh không tuân thủ liều lượng, thời gian uống thuốc, tự ý thay đổi đơn thuốc của bác sĩ đã dẫn đến tình trạng vi khuẩn HP kháng với nhiều loại kháng sinh. Điều đó dẫn đến việc chữa trị trở nên khó khăn và mất nhiều thời gian hơn.

Vi khuẩn HP được cho là lây qua đường tiêu hoá, dẫn đến nhiều người trong gia đình đều bị nhiễm và có thể mắc đi mắc lại nhiều lần. Ngoài ra, nếu ăn mặn, thực phẩm lên men, dưa muối chua, thịt hun khói… sẽ làm cho thực phẩm bị biến chất gặp điều kiện vi khuẩn HP thì dễ phát sinh ung thư hơn.

Do vi khuẩn HP có tính lây nên các chuyên gia tiêu hóa khuyến cáo: Để phòng ngừa lây nhiễm cần ăn chín, uống sạch. Ví dụ nước đá phải làm từ nước đun sôi để nguội, uống bia hay nước ngọt nên dùng ướp lạnh. Hạn chế ăn rau sống, vì nguồn rau sạch rất hiếm, hơn nữa nước dùng để rửa rau cũng phải chọn lựa cẩn thận (nước máy, nước được khử trùng, nước sông suối không bị ô nhiễm...).

Về cách ăn uống nên tránh các thói quen lâu nay: Chấm chung một chén nước mắm, lấy đũa mình đang ăn gắp thức ăn cho người bên cạnh... vì vi khuẩn H.pylori có trong nước bọt hay ở mảng cao răng của người bị nhiễm. Cũng không dùng chung ly uống rượu, chẳng hạn rót một ly rượu đầy và xoay vòng mỗi người nhấp một ngụm nhỏ.

Ngoài ra, để bữa ăn gia đình đảm bảo được vệ sinh, khi ăn có thể áp dụng dọn mỗi người một chén nước chấm riêng, mỗi bát canh, đĩa thịt... cần có một muỗng (thìa) dùng chung để lấy thức ăn. Cũng cần bỏ thói quen liếm nước bọt khi đếm tiền, lật giấy. Tạo thói quen rửa tay trước khi ăn.