Ở độ tuổi này, cụ Chuyên đã không còn minh mẫn để nhớ nổi quê mình ở đâu, ai người nhà thân thích. Bước vào căn nhà tranh xập xệ nay đã xuống cấp, chúng tôi không khỏi giật mình khi ngay chính giữa căn nhà là chiếc quan tài cụ để sẵn, phía trên là cốc chén, và một vài đồ dùng sinh hoạt. Theo chị chị Cầm Thị Trường - cán bộ Trạm y tế xã Xuân Lộc, chiếc quan tài cụ đã sắm sẵn từ lâu, khi còn tự mình kiếm ra đồng tiền, đề phòng lúc nhắm mắt xuôi tay thì có cái mà dùng.

Tìm cho mình một chỗ để ngồi, quan sát một lượt căn nhà tranh vách đất của cụ, chúng tôi không khỏi xót xa, phía trên mái nhà lợp bằng lá cọ nay đã bị thủng lỗ chỗ với những tấm bao tải ximăng, nilon căng kín phía dưới, đồ đạc trong nhà không có gì quý giá ngoài chiếc nồi méo mó, đen ngòm, chăn màn, quần áo cáu bẩn, bốc mùi…

Trò chuyện với chúng tôi, cụ Chuyên không thể nghe rõ những lời khách nói, phải mất rất nhiều thời gian và bằng mọi cử chỉ hành động gạn hỏi, cụ mới có thể nói ra rằng cụ đến từ huyện Thiệu Hoá, lấy chồng lên đây ở cho tới giờ. Ngoài ra, cụ không thể nhớ những gì đã xảy ra trong cuộc đời mình, kể cả tên của chồng, việc chồng cụ mất năm nào, người thân thích là ai?...

Kể về cụ Chuyên, chị Cầm Thị Trường cho biết, khi cụ còn khỏe, cụ làm bánh rán đi chợ bán và có làm thêm 6 thước ruộng nhưng đã 10 năm nay cụ không thể làm được gì. Chân tay cụ đã yếu, tai cụ bị điếc nên không nghe rõ âm thanh bên ngoài. 20 năm công tác ở trạm y tế này, chị Trường chỉ thấy duy nhất một lần (cách đây khoảng 10 năm) có người nhà đến thăm cụ. Đận ấy nghe hàng xóm kể lại là cháu của cụ ở huyện Thiệu Hóa lên đón cụ về quê để chăm sóc nhưng cụ không đồng ý. Người cháu đã đi mua gạo, đồ dùng sinh hoạt cho cụ rồi ra về…, từ đó đến nay không còn thấy ai lên thăm cụ nữa.

“Cách đây ít lâu, các cán bộ nhân viên y tế xã Xuân Lộc không khỏi giật mình khi không thấy cụ dậy rửa mặt, đi lại như mọi khi. Tới lúc cán bộ y tế xuống gọi thì thấy cụ nằm co ro, quặn đau, rên rỉ trên giường. Mọi người thương xót, vội đưa cụ lên trạm khám chữa thì mới biết cụ bị đau bụng do ăn uống”, chị Trường thở dài.

Xót thương trước hoàn cảnh cô độc của cụ, ông Hà Thanh Dương - cán bộ dân tộc xã Xuân Lộc - cho biết: “Cụ Chuyên sống một mình, tội lắm! Hiện cụ đang ở trong căn nhà đã xuống cấp, hàng tháng được hưởng một ít tiền trợ cấp xã hội và sống nhờ sự đùm bọc của hàng xóm láng liềng”.

Ở cái tuổi đáng lí được con cháu phụng dưỡng thì cụ Chuyên lại là lủi thủi một mình chống chọi với tuổi già. Cũng may, nơi cụ ở là trạm y tế xã, có các nhân viên y tế tận tình, xung quanh cụ là tình làng nghĩa xóm. Thế nhưng, giữa đêm thâu khuya vắng, những khi trái gió trở trời, liệu một cụ già 91 tuổi sẽ chống chọi thế nào?