Ả hỏi mụ bạn già hai lăm năm cùng phòng “Đi không? Đi chưa?”. Mụ bạn giọng Quảng Bình cười hi ha thu hoạch “Đi rồi, ngay sáng sớm đầu tiên khai mạc. Mua một túi to 500 ngàn được tặng mũ bảo hiểm”.

Nhẽ đâu mình kém cạnh? Sáng sớm đi buýt lên trung tâm mua sách giảm giá - có gì sai, có gì hâm?

Đã thấy lưng lửng gian hội sách toàn bậc trung niên đeo kính hay chưa đeo kính say mê lật sách tìm sách đọc sách nhặt sách, xúm lại hết ở hàng đại hạ giá. Và họ cười nói với nhau. “Cuốn này tìm hoài mới thấy”. “Cuốn này đọc hồi bé xiu xiu. Mê nó hết biết” (cái thủa xiu xiu cách nay cũng phải bốn năm sáu chục năm có lẻ). “Sách cũ, bạn xưa. Có những thứ phải đọc luôn và ngay. Nhưng cũng có những thứ chưa nóng sốt đọc ngay, thì thong thả chờ xuống giá. Chữ không cũ, chỉ người làm chữ mòn xơ cũ. Chữ ông/bà ấy/này/nọ/kia mùa nay đã bợt như miếng nhung hết tuyết. Chậc, mài chữ ra tiền. Tiền tiêu rồi cũng hết, nhỉ?”.

Ả lựa sách và lắng nghe những đối thoại và mỉm cười. Chữ trên trang giấy, chữ lọt vào tai.

Có gì sai và có gì hâm/mát/khùng/chập mạch/dở người/ lạc thời khi vẫn còn những người đi tìm mua sách giấy? “Thì cũng như báo đấy, ai online cứ online/Báo giấy cầm đọc sớm mai thỏa lòng”. Ả nghe tới câu đấy thì không cười mỉm được nữa, mà bật cười. Một cái máy đọc sách trữ cả ngàn cuốn sách. Hay đấy. “Nhưng máy móc làm mất đi cảm giác”. Thế thôi. Một cái nhún vai thật điệu.

Đọc để làm gì? “Đọc để cố gắng - phải trăm phần trăm cố gắng luyện tập mở miệng là không hằn dắt bỉ bai người, để khi cần chữ người rơi vào tay mình thì mình nhất quyết không sàm sỡ chữ người. Quý chữ như quý người. Muốn quý thì phải hiểu. Hiểu nhau thì quý/trọng nhau. Phải hai chiều”. Thế thôi. Lại một cái nhún vai thật điệu.

5 ngàn, 10 ngàn, giảm 80 %, giảm 70%,… bây nhiêu con số; 5 chữ, 10 chữ, trăm chữ, ngàn chữ… bây nhiêu con chữ sớm mai nhặt được. Nghe, mua, đọc, rồi từ từ có hiểu?