Nay có cả chuỗi thủy điện từ thượng nguồn tới Hòa Bình, sông Hồng qua Hà Nội èo uột lắm. Dân xóm bờ sông vẫn xào nấu hàng ngày, đông đúc và sống rất “nguyên thủy” ngay trước mặt “kinh thành Thăng Long hoa lệ”.

Không cần nói dài dòng, cả nước ta và có lẽ cả thế giới không có đô thị nào không quay mặt ra sông mà bỏ rơi dòng sông như Hà Nội. Ngày xưa (thời Pháp thuộc, nhà Nguyễn) sông Hồng qua Hà Nội trên bến dưới thuyền, “phố phường tiếp giáp với bờ sông” - Thơ Nguyễn Bính - đông vui lắm!

Sáu chục năm nay Hà Nội bỗng quay lưng lại với sông Hồng, nếu không nói là sông thành nơi đổ rác. Làng gốm Bát Tràng đổ phế thải gốm thành một vệt màu nâu như miếng áo vá. Làm gì còn thơ mộng như Nguyễn Đình Thi đã hát: “Hồng Hà mênh mông trôi cát tới chân làng quê…”

Cách đây một số năm có doanh nhân xin được khai thác hai bờ sông để lập phố thương mại, phố ẩm thực, nghe rất hoành tráng. Nhưng chính quyền Thủ đô lại có ý (có ý thôi) mời Hàn Quốc sang lập dự hai bờ và bãi sông Hồng để phục vụ vui chơi và du lịch.

Nhưng tất cả lại chìm vào quên lãng. Có lẽ vì thế mà cô họa sĩ báo Hà Nội đã đắp con đường gốm sứ dọc đê sông Hồng như để nói kinh thành hoa lệ đến đây là hết.

Ngoài kia là xóm bờ sông, dân nghèo sống trên nhà nổi, thuyền với các chong chóng bằng chậu nhựa tự quay để phát điện cho xóm bờ sông, sống tách biệt với “ba mươi sáu phố phường”.

Lạ nhất là chẳng có một câu chữ nào trong các văn kiện phát triển Thủ đô nói đến khu vực hai bờ sông. Các nhà cao tầng mọc lên như nấm trong đê. Đứng trên tầng cao nhìn con sông, bờ bãi và cư dân xóm ngoài đê, tịnh không thấy dấu hiệu nào của quy hoạch phát triển.