Hội nghị Tham vấn Quan chức cao cấp ASEAN-Trung Quốc (ACSOC) lần thứ 26 đã được tổ chức ngày 1.7 theo hình thức trực tuyến. 

Tại hội nghị, Trưởng SOM ASEAN Trung Quốc, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Trần Hiểu Đông (Chen Xiao Dong) hoan nghênh những tiến triển tích cực trong hợp tác giữa hai bên, bất chấp những khó khăn, thử thách của dịch bệnh.

Trung Quốc đề xuất sớm thành lập cơ chế Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-Trung Quốc về ứng phó thiên tai, phối hợp thúc đẩy các hành lang kinh tế ở tiểu vùng Mekong, xác định chủ đề hợp tác năm 2021 là Năm hợp tác phát triển ASEAN-Trung Quốc, đề xuất nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc lên Đối tác chiến lược toàn diện nhân kỷ niệm 30 năm quan hệ ASEAN-Trung Quốc vào năm 2021.  

Về phần mình, các nước ASEAN khẳng định Trung Quốc luôn là một trong các Đối tác hàng đầu của ASEAN, là đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN, đóng vai trò quan trọng trong duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực. 

Về định hướng hợp tác thời gian tới, hai bên nhất trí cần tiếp tục cách tiếp cận song trùng, vừa kiểm soát, ngăn chặn dịch bệnh, vừa nỗ lực thúc đẩy phục hồi, từng bước khôi phục các hoạt động kinh tế, giao thương theo trạng thái bình thường mới. Hai bên cũng sẽ tiếp tục hoàn tất xây dựng Kế hoạch hành động ASEAN-Trung Quốc giai đoạn 2021-2025 nhằm định hướng các ưu tiên hợp tác cho giai đoạn mới. 

ASEAN và Trung Quốc thể hiện quyết tâm cao sớm hoàn tất ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) trong năm nay, đồng thời triển khai hiệu quả Nghị định thư nâng cấp Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA), qua đó, thể hiện cam kết mạnh mẽ đối với thương mại đa phương tự do và rộng mở. 

Về tình hình của mỗi bên và các vấn đề quốc tế, khu vực cùng quan tâm, phía Trung Quốc chủ động chia sẻ về tình hình kinh tế-xã hội Trung Quốc thời gian qua, các nỗ lực đảm bảo an ninh, ổn định đất nước, trong đó có tại Khu hành chính đặc biệt Hong Kong, quan hệ giữa Trung Quốc với Mỹ, Ấn Độ… 

Các nước ASEAN và Trung Quốc khẳng định lại cam kết phối hợp thúc đẩy đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin nhằm đảm bảo môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, trong đó có Biển Đông, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố DOC và sớm nối lại đàm phán Bộ quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả. 

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam đại diện cho Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN dự hội nghị, đã thay mặt các nước ASEAN trình bày về các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống nổi lên trong khu vực. 

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh, đối thoại và hợp tác, xây dựng lòng tin và chia sẻ các chuẩn mực đóng vai trò then chốt trong giải quyết tất cả các thách thức an ninh.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng, ASEAN và Trung Quốc cần đẩy mạnh hợp tác nâng cao năng lực chủ động ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống. Thứ trưởng cũng cho rằng, trong quan hệ và ứng xử giữa các quốc gia, cần đề cao nguyên tắc tin cậy, tôn trọng lẫn nhau, tuân thủ luật pháp quốc tế, kiềm chế và giải quyết hoà bình các tranh chấp và khác biệt.

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng khẳng định ASEAN tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trung Quốc triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và phấn đấu xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật Biển của Liên Hợp Quốc năm 1982.