Vào đầu thế kỷ 19, nhà thiên văn học người Áo Joseph Johann Von Littrow đã tha thiết đề xuất rằng, con người nên đào các rãnh có cấu trúc hình học rộng lớn trên sa mạc Sahara, đổ đầy dầu hỏa và đốt chúng lên. Ý tưởng là để gửi một thông điệp rõ ràng đến những nền văn minh ngoài trái đất khác trong hệ mặt trời: Chúng ta đang ở đây.
Ý tưởng của Von Littrow không bao giờ thành hiện thực. Tuy nhiên, rất lâu sau khi Von Littrow đề xuất kế hoạch đầy tham vọng của mình, nhân loại vẫn chưa ngừng nỗ lực liên hệ với sự sống ngoài trái đất.
Vậy, chúng ta đã gửi những thông điệp gì cho người ngoài hành tinh?
Sóng vô tuyến đã hiện thực hóa nhiệm vụ tuyên bố sự tồn tại của trái đất. Năm 1962, các nhà khoa học Liên Xô hướng một máy phát vô tuyến vào Sao Kim và chào hành tinh này bằng mã Morse. "Lời chào" đầu tiên này, bao gồm ba từ: Mir (tiếng Nga có nghĩa là "hòa bình" hoặc "thế giới"), Lenin và SSSR (từ viết tắt của Liên bang Xô Viết trong bảng chữ cái Latin).
Thông điệp này được coi là mang tính biểu tượng, theo một bài báo năm 2018 trên Tạp chí Sinh vật học Quốc tế. Đó là một cuộc thử nghiệm cho một radar hành tinh hoàn toàn mới, một công nghệ gửi sóng vô tuyến vào không gian, với mục tiêu chính là quan sát và lập bản đồ các vật thể trong hệ mặt trời.
Năm 1974, một nhóm các nhà khoa học, bao gồm các nhà thiên văn học Frank Drake và Carl Sagan, đã truyền một thông điệp vô tuyến từ Đài quan sát Arecibo ở Puerto Rico về phía Messier 13 - một cụm sao cách chúng ta khoảng 25.000 năm ánh sáng. Hình ảnh - được gửi dưới dạng mã nhị phân - mô tả hình người gậy, cấu trúc ADN xoắn kép, mô hình nguyên tử carbon và sơ đồ kính thiên văn.
“Thông điệp Arecibo đã cố gắng đưa ra một bức tranh tổng quát về con người chúng ta bằng ngôn ngữ toán học và khoa học” - Douglas Vakoch, nhà tâm lý học và là chủ tịch của tổ chức phi lợi nhuận "Tin nhắn ngoài trái đất" (Messaging Extraterrestrial Intelligence - METI), nói với Live Science.
Thông điệp Arecibo, theo đúng nghĩa đen, là một phát súng trong đêm tối - nghĩa là đoán mò. Sẽ mất khoảng 25.000 năm ánh sáng để đạt tới Messier 13 - mà tại thời điểm đó, cụm sao sẽ di chuyển, theo Khoa Thiên văn Đại học Cornell. Người ngoài hành tinh, nếu có, vẫn có thể phát hiện ra tín hiệu khi nó vụt qua - nó có cường độ gấp 10 triệu lần tín hiệu vô tuyến từ mặt trời của chúng ta. Nhưng điều đó khó xảy ra, Seth Shostak, nhà thiên văn học tại Viện Tìm kiếm sinh vật thông minh ngoài Trái đất (SETI), cho biết.
Shostak nói với Live Science: “Theo một nghĩa nào đó, đó là thông điệp mạnh mẽ nhất. Nó giống như một bảng quảng cáo khổng lồ trên đường I-5 (liên tiểu bang Mỹ), nhưng lại nằm trên cánh đồng ở đâu đó".
Gần đây hơn, sóng vô tuyến đã được sử dụng để truyền tải mọi thứ, từ nghệ thuật đến quảng cáo. Năm 2008, Doritos đã bắn quảng cáo của riêng mình vào một hệ mặt trời trong chòm sao Ursa Majoris, cách chúng ta 42 năm ánh sáng, theo một bài báo trên International Journal of Astrobiology.
Năm 2010, một thông điệp viết bằng tiếng Klingon - ngôn ngữ được sử dụng bởi những người ngoài hành tinh hư cấu trong vũ trụ "Star Trek" - đã mời những người ngoài hành tinh (giả sử có thật) tham dự một vở opera Klingon ở Hà Lan.
Nhân loại không chỉ dựa vào sóng vô tuyến để liên lạc; chúng ta cũng đã phóng tàu vũ trụ chứa các đồ tạo tác từ trái đất. Các tàu vũ trụ Voyage 1 và 2 được phóng vào năm 1977 để khám phá các vùng bên ngoài của hệ mặt trời và không gian giữa các vì sao của chúng ta. Mỗi tàu mang một bản ghi chứa âm nhạc, âm thanh xung quanh từ trái đất và 116 hình ảnh về hành tinh và hệ mặt trời của chúng ta.
Tàu vũ trụ Voyager vẫn đang di chuyển qua không gian giữa các vì sao, chờ được khám phá. Nhưng khả năng điều đó có xảy ra? Sheri Wells-Jensen, nhà ngôn ngữ học tại Đại học Bowling Green State ở Ohio, người chuyên nghiên cứu về trí thông minh ngoài hành tinh, cho biết: “Zero”.
Wells-Jensen nói với Live Science: “Đó chỉ là một nỗ lực đẹp đẽ và thơ mộng, đáng yêu và dũng cảm, ngay cả khi nó vô nghĩa về mặt thực sự giao tiếp".
Các chuyên gia đồng ý rằng, khả năng bất kỳ nỗ lực nào trong số này sẽ tiếp cận các nền văn minh ngoài hành tinh là thấp. Tất nhiên, kết quả đó phụ thuộc vào việc liệu có sự sống ngoài hành tinh trong hệ sao của chúng ta hay không.
Nhưng điều đó không có nghĩa là tất cả những thông điệp này đều vô nghĩa. "Chúng ta đang tìm kiếm. Tại sao họ không tìm kiếm?" - Wells-Jensen nói với Live Science. "Và nếu những thông điệp của chúng ta không thể hiểu được đối với những sinh vật giả định này? Vậy là được rồi. Tôi nghĩ điều quan trọng nhất mà chúng ta từng nói là chúng ta tồn tại" - Wells-Jensen cho hay.