Thời gian không còn nhiều

Tổng thống Đảng Dân chủ và thành viên Cộng hòa hàng đầu trong quốc hội đã nỗ lực để đạt được tiến triển trong thỏa thuận nâng trần nợ công.

Ông McCarthy gây áp lực buộc Nhà Trắng phải đồng ý cắt giảm chi tiêu trong ngân sách liên bang - điều mà ông Biden coi là "cực đoan" trong khi Tổng thống Đảng Dân chủ đẩy thuế mới với những người giàu có nhưng Đảng Cộng hòa phản đối. 

"Tôi thấy chúng tôi có một cuộc thảo luận hiệu quả, nhưng chúng tôi chưa có thỏa thuận nào" - ông McCarthy nói với báo giới sau 1 giờ nói chuyện với ông Biden tại Phòng Bầu dục. Chủ tịch Hạ viện Mỹ cho hay, cấp dưới sẽ tiếp tục đàm phán trong những ngày tới.

"Tôi tin rằng, chúng tôi vẫn có thể đạt được thỏa thuận" - ông nói thêm. 

Các bên chỉ có gần 10 ngày - đến ngày 1.6 - để đạt được thỏa thuận tăng giới hạn tự vay của chính phủ hoặc dẫn tới tình trạng vỡ nợ chưa từng có mà các nhà kinh tế cảnh báo có thể dẫn đến suy thoái.

Trước cuộc họp, ông Biden cho biết, ông "lạc quan" có thể đạt được một số tiến triển, hai bên cần một thỏa thuận lưỡng đảng, đồng thời chỉ ra vẫn có thể có một số khác biệt. 

Các trợ lí của Nhà Trắng đã gặp các nhà đàm phán của Đảng Cộng hòa tại Capitol Hill trong 2 giờ ngày 22.5 và những dấu hiệu ban đầu cho thấy, cuộc đàm phán diễn ra tốt đẹp, theo Reuters. 

Những khác biệt cơ bản

Bất kì thỏa thuận nào để nâng trần nợ công phải được hai viện của Quốc hội thông qua, do đó phụ thuộc vào sự ủng hộ của lưỡng đảng. Đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện với tương quan 222-213 ghế, trong khi Đảng Dân chủ kiểm soát Thượng viện với 51-49 ghế.

Việc không đạt được thỏa thuận nâng trần nợ công sẽ dẫn tới tình trạng vỡ nợ làm rung chuyển thị trường tài chính và đẩy lãi suất lên cao hơn với mọi thứ, từ thanh toán ôtô đến thẻ tín dụng.

Trong trường hợp ông Biden và McCarthy đạt được thỏa thuận, cần vài ngày để được thông qua tại quốc hội. Do đó, ông McCarthy nhấn mạnh, cần đạt được thỏa thuận trong tuần này để văn bản được quốc hội thông qua và được ông Biden kí thành luật kịp thời để tránh vỡ nợ. Một quan chức Nhà Trắng tiết lộ ngày 22.5, tuần trước, các nhà đàm phán của Đảng Cộng hòa đề xuất cắt giảm thêm các chương trình viện trợ lương thực cho người Mỹ có thu nhập thấp, đồng thời nhấn mạnh rằng, không có thỏa thuận nào có thể được quốc hội thông qua nếu không có sự ủng hộ của lưỡng đảng. 

Đảng Cộng hòa muốn cắt giảm chi tiêu tùy ý, yêu cầu có công việc mới với một số chương trình dành cho người Mỹ có thu nhập thấp và thu hồi khoản viện trợ COVID-19 đã được quốc hội phê duyệt nhưng chưa chi để đổi lấy việc tăng trần nợ công.

Đảng Dân chủ muốn giữ mức chi tiêu ổn định ở mức năm nay, trong khi Đảng Cộng hòa muốn quay lại mức năm 2022. Một kế hoạch được Hạ viện thông qua vào tháng trước sẽ cắt giảm 8% chi tiêu của chính phủ vào năm tới.

Ông Biden cho biết, sẽ xem xét cắt giảm chi tiêu cùng với điều chỉnh thuế nhưng cho rằng, đề xuất mới nhất của Đảng Cộng hòa là "không thể chấp nhận được".

Tổng thống khẳng định sẽ không ủng hộ các khoản trợ cấp của các tập đoàn dầu khí lớn "Big Oil" và "gian lận thuế của người giàu" khi dẫn tới rủi ro cho hỗ trợ chăm sóc sức khỏe và thực phẩm của hàng triệu người Mỹ. Cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa cũng đều phải cân nhắc bất kì sự nhượng bộ nào với áp lực từ các phe phái theo đường lối cứng rắn trong nội bộ.