Reuters đưa tin, song song với việc virus SARS-CoV-2 tiếp tục lây truyền trong các cộng đồng trên toàn thế giới, một loạt các biến thể mới cũng xuất hiện với những cái tên được đặt theo bảng chữ cái Hy Lạp - hệ thống đặt tên được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) quy ước để theo dõi các biến thể COVID-19 mới. Một số đột biến đã trang bị cho các biến thể virus những khả năng dễ lây lan hơn hoặc trốn tránh kháng thể của vaccine.

Hiện mọi sự chú ý vẫn đang tập trung vào Delta, biến thể chiếm ưu thế trên toàn thế giới.

Biến thể Delta

Biến thể Delta được phát hiện lần đầu tiên ở Ấn Độ hiện vẫn là điều đáng lo ngại nhất. Biến thể này đang tấn công mạnh những người chưa được tiêm chủng ở nhiều quốc gia và thậm chí được chứng minh là có khả năng lây nhiễm cho một tỉ lệ nhất định những người đã được tiêm chủng, nhiều hơn so với chủng virus ban đầu.

WHO phân loại Delta là một biến thể đáng lo ngại do nó đã được chứng minh là có khả năng gia tăng lây truyền, gây ra bệnh nặng hơn hoặc làm giảm hiệu quả của các vaccine và các phương pháp điều trị.

Theo Shane Crotty, một nhà virus học tại Viện Miễn dịch học La Jolla ở San Diego, "siêu năng lực" của biến thể Delta chính là khả năng lây truyền. 

Các nhà nghiên cứu Trung Quốc phát hiện ra rằng, những người bị nhiễm biến thể Delta chứa lượng virus trong mũi của họ nhiều hơn gấp 1.260 lần so với người mắc chủng virus ban đầu. 

Một số nghiên cứu của Mỹ cũng cho thấy, tải lượng virus ở những người đã được tiêm chủng nhiễm biến thể Delta ngang bằng với ở những người chưa tiêm chủng, nhưng lưu ý rằng cần phải nghiên cứu thêm.

Trong khi chủng virus SARS-CoV-2 ban đầu mất đến 7 ngày để gây ra các triệu chứng, biến Delta có thể gây ra các triệu chứng nhanh hơn trong từ 2 đến 3 ngày, khiến cho hệ thống miễn dịch của cơ thể có ít thời gian hơn để phản ứng và tăng cường phòng thủ.

Biến thể Lambda

Biến thể Lambda được phát hiện lần đầu tiên ở Peru vào tháng 12.2020, đã từng thu hút sự chú ý như một mối đe dọa tiềm tàng.

Theo cơ sở dữ liệu GISAID chuyên theo dõi các biến thể SARS-CoV-2 trên toàn cầu, mặc dù các ca mắc liên quan đến biến thể Lambda đã gia tăng vào tháng 7 nhưng các báo cáo về biến thể này đã giảm trên toàn cầu trong 4 tuần vừa qua.

WHO phân loại Lambda là một biến thể cần quan tâm, đồng nghĩa với chủng này mang các đột biến bị nghi ngờ gây ra sự thay đổi khả năng lây truyền hoặc gây ra bệnh nặng hơn, nhưng vẫn cần phải tìm hiểu thêm. Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy biến thể Lambda có các đột biến kháng lại các kháng thể do vaccine sản sinh ra.

Biến thể Mu

Biến thể Mu, còn được gọi là B.1.621, được xác định lần đầu tiên ở Colombia vào tháng 1.2021. Đến ngày 30.8, WHO đã xác định đây là một biến thể cần quan tâm do nó có một số đột biến đáng lo ngại.

Biến thể Mu mang các đột biến chính bao gồm E484K, N501Y và D614G, có liên quan đến việc gia tăng khả năng lây truyền và giảm hiệu quả bảo vệ của miễn dịch.

Theo bản tin cập nhật tình hình đại dịch của WHO được công bố vào tuần trước, biến thể Mu đã gây ra một số vụ bùng phát lớn ở Nam Mỹ và Châu Âu. Trong khi tỉ lệ ca nhiễm biến thể Mu trên toàn cầu đã giảm xuống dưới 0,1%, thì tại Colombia tỉ lệ này là 39% và ở Ecuador là 13%. Và tại 2 quốc gia này, tỉ lệ lưu hành biến thể Mu "liên tục gia tăng" theo báo cáo của WHO.

Cơ quan y tế toàn cầu sẽ tiếp tục theo dõi diễn biến của biến thể Mu ở Nam Mỹ, đặc biệt là tại những khu vực biến thể Mu song hành cùng biến thể Delta.

Nhà khoa học Maria van Kerkhove của WHO lưu ý, sự lưu hành của biến thể Mu đang giảm trên toàn cầu nhưng vẫn cần được theo dõi chặt chẽ. 

Trong một cuộc họp báo vào tuần trước, cố vấn y tế của Nhà Trắng, Tiến sĩ Anthony Fauci cho biết, các quan chức Mỹ đang theo dõi biến thể Mu nhưng cho đến nay, biến thể này vẫn chưa được xem là một mối đe dọa khẩn cấp.

Chủng ngừa COVID-19 góp phần ngăn chặn biến thể

Việc bao phủ vaccine COVID-19 cho nhiều người hơn là rất quan trọng vì các nhóm người không được chủng ngừa trong cộng đồng sẽ tạo cơ hội cho virus tiếp tục lây lan và đột biến thành các biến thể mới.

Các chuyên gia nhấn mạnh, nỗ lực đó phải được đẩy mạnh trên phạm vi quốc tế để ngăn không cho các biến thể mới xuất hiện không kiểm soát trong cộng đồng các quốc gia nghèo, nơi có rất ít người được tiêm chủng.

Bên cạnh đó, theo Tiến sĩ Gregory Poland, một nhà phát triển vaccine tại tổ chức y tế phi lợi nhuận Mayo Clinic của Mỹ, để đánh bại virus SARS-CoV-2 sẽ cần một thế hệ vaccine mới có khả năng ngăn chặn lây truyền. Cho đến lúc đó, thế giới vẫn dễ bị tổn thương trước sự gia tăng của các biến thể COVID-19 mới.