Thời khắc căng thẳng

Trong phòng Phòng Tình huống, Tổng thống Joe Biden lo lắng nhìn chiếc trực thăng Mỹ gặp sự cố máy móc trên thực địa. Trong phòng cũng có cảm giác nhẹ nhõm hơn khi trẻ em đi ra từ tầng một của ngôi nhà ba tầng có những cây ô liu bao quanh để chạy đến nơi an toàn.

Ngay sau đó, một vụ nổ làm rung chuyển địa điểm: Vụ nổ tự sát của Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurayshi cùng vợ và các con khiến thi thể họ văng ra bên ngoài tòa nhà và rơi xuống khu đất xung quanh.

Chi tiết về cách ông Joe Biden theo dõi cuộc đột kích được các quan chức chính quyền cấp cao thuật lại chi tiết cho CNN ngày 3.2. Theo nguồn tin, trong Phòng Tình huống đã "căng thẳng tột độ" khi Tổng thống, Phó Tổng thống Kamala Harris và các thành viên quân đội và an ninh quốc gia Mỹ theo dõi cuộc đột kích theo "thời gian thực".

Các quan chức mô tả đây là chiến dịch thành công khi đã tiêu diệt một thủ lĩnh khủng bố quan trọng đồng thời tránh được thương vong với người Mỹ. Các quan chức Mỹ cũng khẳng định, thương vong dân sự duy nhất trong cuộc đột kích là do nhà lãnh đạo IS tự gây ra khi kích nổ thuốc nổ phá hủy nơi ở cùng với người thân đang ở bên trong. 

Đây là hoạt động chống khủng bố nổi tiếng nhất trong nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden. Trước đó, các cuộc đột kích tiêu diệt thủ lĩnh khủng bố trong nhiệm kỳ của 2 người tiền nhiệm của ông Biden đều được theo dõi theo thời gian thực. Nhà Trắng cũng đã tung ra một bức ảnh Tổng thống Biden trong Phòng Tình huống chăm chú theo dõi cuộc đột kích.

Sau khi sứ mệnh thắng lợi, ông Joe Biden ra tuyên bố ngắn gọn về sứ mệnh từ Phòng Roosevelt của Nhà Trắng: "Chiến dịch này là minh chứng cho tầm và khả năng của Mỹ trong việc loại bỏ các mối đe dọa khủng bố cho dù chúng cố gắng ẩn náu ở bất cứ đâu trên thế giới". Ông nhấn mạnh thêm rằng mọi biện pháp phòng ngừa đã được thực hiện để bảo vệ dân thường.

Nhiều tháng chuẩn bị cho đòn giáng bất ngờ với IS

Cách đây nhiều tháng, Mỹ biết được thủ lĩnh của IS sống ở ngôi nhà này và điều hành hoạt động khủng bố thông qua mạng lưới người liên lạc. 

Các quan chức cho biết, hoạt động đã kéo dài trong nhiều tháng nhằm vô hiệu hóa thủ lĩnh của nhóm khủng bố. "Chúng tôi nghĩ rằng tác động (của việc tiêu diệt Qurayshi) sẽ là một đòn giáng mạnh vào IS"- một quan chức chính quyền cấp cao nói.

Nguồn tin nói rằng, phần tử khủng bố khét tiếng vừa bị tiêu diệt "đã tham gia rất nhiều vào việc điều hành nhiều hoạt động". Các quan chức Mỹ nói rằng, tên này giám sát các chi nhánh của IS ở nước ngoài - bao gồm cả chi nhánh ở Afghanistan và đóng vai trò quan trọng trong cuộc diệt chủng người thiểu số Yazidi.

Một quan chức chính quyền cấp cao khác thông tin, cuộc thu thập tin tình báo của Mỹ về thủ lĩnh IS tăng lên trong suốt mùa thu và lên đến đỉnh điểm là cuộc họp thông tin cho ông Biden vào ngày 20.12 về chiến dịch truy bắt Qurayshi.

Quan chức này từ chối tiết lộ chi tiết cách mà Mỹ cuối cùng xác định được vị trí chính xác của thủ lĩnh tổ chức khủng bố nhưng lưu ý rằng Qurayshi có những người đưa tin liên lạc với thế giới bên ngoài và đây là một phần của thông tin tình báo dẫn đến vị trí của trùm khủng bố. 

Năm ngày trước Giáng sinh, Tổng thống Joe Biden họp với Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ - Tướng Frank McKenzie, và những quan chức khác để thảo luận chi tiết về chiến dịch truy bắt Qurayshi. Chiến dịch đầy rủi ro vì có thường dân sống cùng tòa nhà với thủ lĩnh IS.

Có thời điểm, các quan chức cấp cao nhất của Lầu Năm Góc đã mang một mô hình địa điểm ẩn náu của thủ lĩnh IS đến Phòng Tình huống để thông tin cho Tổng thống Joe Biden về kế hoạch. 

Thủ lĩnh tối cao IS Qurayshi không bao giờ rời khỏi khu nhà. Trùm khủng bố sống trên tầng 3 với gia đình và  và thường lập "lá chắn người" để thỉnh thoảng tắm trên mái nhà. Những gia đình không có mối liên hệ nào với IS sống ở tầng một và dường như không biết gì về kẻ khủng bố ở tầng trên.

Các lực lượng Mỹ thực hiện sứ mệnh đột kích tiêu diệt thủ lĩnh IS đã diễn tập hoạt động, bao gồm cả các biện pháp bảo vệ những người vô tội. Quân đội đã lên kế hoạch cho một chiến dịch kéo dài 2 giờ tại hiện trường, nhấn mạnh sự cần thiết phải giảm thiểu thương vong dân sự. Ông Biden đã phê duyệt cuối cùng về hoạt động vào ngày 1.2 tại Phòng Bầu dục.

Mục tiêu của chiến dịch đột kích của Mỹ là bắt sống Qurayshi. Tên này đã tiết lộ thông tin quý giá khi bị Mỹ bắt giữ ở Iraq vào năm 2008 và lần này tư cách là người đứng đầu IS có khả năng sẽ có nhiều thông tin giá trị hơn. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ đã tính đến khả năng Qurayshi tự sát như thủ lĩnh IS trước đó là Abu Bakr al-Baghdadi trong cuộc đột kích tiêu diệt năm 2019.

Đây cũng là tình huống thực tế đã xảy ra. Trong Phòng Tình huống, ông Biden nhận được báo cáo về một "vụ nổ đáng kể" mà các quan chức xác định vụ nổ đó đã giết chết Qurayshi và gia đình. "Vụ nổ tự sát xảy ra khá sớm trong quá trình hoạt động" - một quan chức nói. Vụ nổ lớn hơn nhiều so với những gì các quan chức Mỹ tính toán trong các mô hình. Do đó, các quan chức Mỹ tin rằng toàn bộ tầng 3 có thể đã được gắn chất nổ.

Theo CNN, tình hình vẫn "căng thẳng" ngay cả khi quân đội Mỹ rời khỏi khu vực. Lúc khởi hành, một nhóm "thù địch" khác, có khả năng là một nhánh của al Qaeda  đã nổ súng vào trực thăng Mỹ. Lính Mỹ đã nổ súng hạ 2 tên và khiến những tên còn lại bỏ chạy. 

Một quan chức Mỹ nói, khi hoạt động kết thúc, ông Biden nói ngắn gọn, thể hiện sự hài lòng với báo cáo về tình hình và "khen ngợi rất nhiều" đội tác chiến. Khi rời Phòng Tình huống, ông Biden nói: "Cầu chúa phù hộ cho quân đội của chúng ta".