Báo cáo của Quỹ Mo Ibrahim tiết lộ, 6 trong số 10 nền kinh tế phát triển nhanh nhất trong năm 2023 là các quốc gia châu Phi.
Thị trường sẵn có của châu Phi với hơn 1,4 tỉ người trong Khu vực Thương mại Tự do Lục địa châu Phi (AfCFTA) đã vượt qua thị trường đơn nhất của Liên minh châu Âu (EU), Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada (USMCA) và Thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR) cộng lại, báo cáo cho hay.
Báo cáo của Quỹ Mo Ibrahim dựa theo Vụ các vấn đề Kinh tế và Xã hội của Liên Hợp Quốc (UNDESA) nhấn mạnh, châu Phi là lục địa trẻ nhất thế giới và được dự đoán là khu vực duy nhất có dân số tăng đáng kể từ năm 2060.
Hiện nay, dân số châu Phi đã gấp đôi châu Âu, với hơn 2,2 tỉ người. Báo cáo dự đoán, tỉ trọng dân số của châu Phi trên thế giới sẽ tăng từ 18% lên 38% trong giai đoạn từ 2023 đến năm 2100. Độ tuổi trung bình của châu Phi là trẻ nhất thế giới - 18,8 tuổi - chiếm gần một nửa số thanh niên thế giới vào năm 2100.
Báo cáo cũng lưu ý, không có nền kinh tế xanh toàn cầu nếu không có tài nguyên thiên nhiên của châu Phi, nơi chiếm 30% trữ lượng khoáng sản của thế giới, với nhiều tài nguyên rất quan trọng cho công nghệ tái tạo và ít carbon.
Lưu vực Congo được liệt kê là bể chứa carbon đầu tiên trên thế giới, hấp thụ nhiều carbon hơn cả Amazon. Khu vực này hấp thụ 4% lượng khí thải carbon toàn cầu hàng năm, bù đắp nhiều hơn lượng khí thải của toàn lục địa.
Các khảo sát chỉ ra, Zambia là nhà xuất khẩu đồng chưa tinh chế chính của thế giới, Guinea có trữ lượng bauxite lớn nhất thế giới và Nam Phi đóng góp 90% trữ lượng kim loại nhóm bạch kim của thế giới.
Ngoài ra, với việc châu Phi chiếm 65% diện tích đất canh tác chưa được canh tác còn lại của thế giới, các mặt hàng cơ bản, bao gồm sản phẩm nông nghiệp, chiếm hơn 3/4 kim ngạch xuất khẩu của châu Phi, tỉ lệ cao hơn nhiều so với bất kì khu vực nào khác.
Trong khi thương mại của châu Phi chủ yếu chuyển sang Trung Đông và châu Á, mô hình xuất khẩu nguyên liệu thô vẫn giữ nguyên. Kể từ năm 2000, thị phần của EU trên thị trường xuất khẩu của châu Phi đã giảm 1/4, trong khi thị phần của Trung Quốc tăng gấp 5 lần. Châu Á hiện chiếm gần 42% kim ngạch xuất khẩu và hơn 45% kim ngạch nhập khẩu của châu Phi, đều cao hơn châu Âu.
Báo cáo nhấn mạnh, tương lai dường như tươi sáng cho châu Phi; tuy nhiên, hệ thống tài chính toàn cầu hiện tại không đáp ứng nhu cầu của châu Phi. Hơn 1/3 hay 40,4% nợ công nước ngoài của châu Phi thuộc về khu vực tư nhân, với các bên cho vay đa phương (38%) như Ngân hàng Thế giới (16,4%), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (8,2%) và Ngân hàng Phát triển Châu Phi (6,1%) bị nợ nhiều tiếp theo.
Theo báo cáo, hơn 70% nợ công nước ngoài của châu Phi là bằng USD. Trong số 9 quốc gia mà IMF liệt kê là lâm vào cảnh nợ nần trong năm 2023, 8 quốc gia thuộc châu Phi.
Báo cáo kết luận, tiềm năng tăng trưởng dự kiến của châu Phi dựa trên dân số trẻ, tài nguyên thiên nhiên phong phú và diện tích đất canh tác rộng lớn chưa được canh tác. Tuy nhiên, những thách thức của hệ thống tài chính hiện tại có thể cản trở tiềm năng tăng trưởng này của châu lục.