Cuộc chiến ở Ukraina giữa Nga và Ukraina đã làm thay đổi hoàn toàn mối quan hệ giữa Nga với các nước thuộc khối phương Tây.
Phương Tây tìm mọi cách cô lập Nga về chính trị và trừng phạt Nga về kinh tế, thương mại và tài chính, gây khó khăn để Nga phải nhanh chóng chấm dứt cuộc chiến ở Ukraina.
Ông Lavrov đi Châu Phi lần thứ 3 trong thời gian 6 tháng qua. Những điểm dừng chân của ông Lavrov lần này ở Châu Phi là Mali, Sudan, Tunisia, Mauritania, Algeria và Morroco.
Trong tháng Giêng vừa qua, ông Lavrov công du ngang dọc vùng nam phần Châu Phi. Trước đấy, ông tới thăm Ai Cập, Cộng hòa Congo, Uganda và Ethiopia. Phía Nga đang chuẩn bị tổ chức một cuộc gặp cấp cao giữa Nga với các nước Châu Phi vào tháng 6 tới ở St. Petersburg, Nga.
Mục đích của Nga với những hoạt động ngoại giao nhằm tranh thủ và chinh phục các nước Châu Phi là thể hiện Nga không bị cô lập về chính trị trên thế giới, Nga vẫn có đối tác và đồng minh, vẫn có thị trường và khách hàng xuất nhập khẩu. Nói theo cách khác, thông điệp của Nga là phe đối địch Nga thất bại với những chính sách bao vây, cấm vận và trừng phạt.
Châu Phi trở nên đặc biệt quan trọng đối với Nga trong môi trường chính trị, đối ngoại và kinh tế đối ngoại. Hồi tháng 3 năm ngoái, có 25 trong tổng số 55 quốc gia Châu Phi đã bỏ phiếu trắng tại phiên họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khi biểu quyết thông qua nghị quyết lên án việc Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraina.
Trung Quốc, Mỹ, EU, Nhật Bản và Ấn Độ đều gia tăng mạnh mẽ nỗ lực tập hợp lực lượng, gây dựng và mở rộng phạm vi ảnh hưởng ở Châu Phi. Nga có những lợi thế riêng trong cùng chủ ý này. Nhiều quốc gia Châu Phi là khách hàng truyền thống về nhập khẩu vũ khí của Nga, đã có mối quan hệ hợp tác về quân sự, quốc phòng và an ninh gắn bó và tin cậy với Nga từ rất nhiều năm nay.
Hiện, Châu Phi đã trở thành đối tượng cạnh tranh của các đối tác bên ngoài. Cuộc chiến ở Ukraina giữa Nga và Ukraina đã làm cho cuộc cạnh tranh này càng thêm quyết liệt. Nga cần phải tranh thủ các nước Châu Phi bao nhiêu thì Mỹ và EU cùng đồng minh càng quyết tâm ngăn cản Nga thành công với mưu tính biến Châu Phi thành một hậu phương lớn về chính trị, kinh tế và thương mại.
Các đối tác thêm khó trong việc gây dựng và mở rộng phạm vi ảnh hưởng ở châu lục và tận dụng lợi thế từ sự hợp tác với các nước Châu Phi, bởi các nước Châu Phi có nhiều sự lựa chọn đối tác và tự tin hơn trong quan hệ hợp tác với tất cả các đối tác bên ngoài.
So với Mỹ và EU trong công cuộc chinh phục các quốc gia Châu Phi, Nga hiện còn có 3 lợi thế khác nữa. Nga không áp đặt điều kiện chính trị đối với các nước Châu Phi như Mỹ và EU nên dễ dàng được chấp nhận hơn.
Thứ nhất, cho tới nay, Nga không bị thất bại với những hoạt động quân sự trực tiếp ở các nước Châu Phi như Mỹ và một vài thành viên EU. Thứ hai, Nga không vướng mắc với các nước Châu Phi về di sản của quá khứ thuộc địa. Thứ ba, Nga không bị các nước Châu Phi coi là cam kết nhiều nhưng thực hiện ít như Mỹ và EU ở Châu Phi.