Vì sao quan trọng?
Cuộc tranh luận diễn ra trong 90 phút, bắt đầu lúc 21h00 (giờ Mỹ) ngày 7.10 (8h sáng 8.10 giờ Việt Nam) ở thành phố Salt Lake, bang Utah.
Sở dĩ đây là cuộc tranh luận quan trọng, bởi nó diễn ra trong tình huống chưa từng có khi Tổng thống Donald Trump mắc COVID-19 và đại dịch đã khiến hơn 200.000 người Mỹ tử vong.
Tổng thống Donald Trump vẫn đang điều trị tại Nhà Trắng và nhiều thành viên trong chính quyền của ông, bao gồm Thư ký báo chí Kayleigh McEnany và cố vấn cấp cao Stephen Miller, bị nhiễm bệnh, các nhà lãnh đạo quân đội bị cách ly.
Bên cạnh đó, theo AP, cuộc tranh luận là cơ hội để cử tri quyết định xem liệu ông Pence và bà Harris có đủ khả năng để đảm nhiệm vị trí tổng thống trong trường hợp cần thiết hay không.
Thông thường, các cuộc tranh luận phó tổng thống hiếm khi được nhớ tới lâu và cũng không thu hút bằng các cuộc tranh luận của ứng viên tổng thống, chưa kể có rất ít bằng chứng lịch sử cho thấy chúng tạo ra nhiều khác biệt cho kết quả của cuộc bầu cử.
Tuy nhiên, cuộc tranh luận phó tổng thống năm nay có phần đặc biệt hơn: Ông Mike Pence, 61 tuổi, đứng đầu lực lượng đặc trách COVID-19 và nếu tình trạng của ông Donald Trump xấu đi thì ông Pence sẽ là người đi đầu trong chiến dịch tranh cử trong những ngày tới và dự kiến về cơ bản sẽ thay thế vị trí của ông Donald Trump trong chiến dịch tranh cử.
Cuộc thăm dò của YouGov công bố hôm 5.10 cho thấy 65% thành viên đảng Cộng hòa sẽ ủng hộ Phó Tổng thống Mike Pence giành tấm vé của đảng trong cuộc bầu cử nếu tổng thống không thể làm như vậy.
Trong khi đó, bà Harris - đối tác tranh cử của ông Joe Biden, 77 tuổi - người sẽ là tổng thống cao tuổi nhất được bầu trong lịch sử nếu ông thắng cử vào tháng 11 và không có khả năng tranh cử nhiệm kỳ thứ hai.
Ngoài ra, cuộc tranh luận giữa ông Mike Pence và bà Kamala Harris thậm chí có thể là cuộc tranh luận cuối cùng giữa các ứng viên tổng thống trong cuộc bầu cử năm nay nếu ông Donald Trump không bình phục kịp thời để tham gia các cuộc tranh luận còn lại vào ngày 15 và 22.10 tới, mặc dù tổng thống hôm 6.10 khẳng định sẽ tham gia tranh luận.
Trước cuộc tranh luận, phân tích của CGTN về các cuộc thăm dò công khai cho thấy liên danh Biden-Harris đang dẫn trước liên danh Trump-Pence 7,8 điểm trên toàn quốc.
Chủ đề COVID-19
Đại dịch COVID-19 là chủ đề bầu cử trọng tâm gần như trong suốt năm nay ngay cả khi Tổng thống Donald Trump đã cố gắng hạ thấp và tập trung vào các yếu tố thuận lợi hơn, chẳng hạn như kinh tế và việc bổ nhiệm thẩm phán.
Nhưng sau một tuần tổng thống phải nhập viện và tình trạng sức khoẻ không chắc chắn vẫn tiếp diễn, thì COVID-19 vẫn sẽ là vấn đề nổi cộm ảnh hưởng đến lá phiếu của cử tri.
Phó Tổng thống Mike Pence là người chịu trách nhiệm ứng phó đại dịch COVID-19, vì thế ông sẽ chịu sức ép để bảo vệ cách xử lý của chính quyền đương nhiệm, khi nhiều khả năng ông sẽ được yêu cầu giải trình về cái chết của hơn 210.000 người Mỹ và khoảng 7,4 triệu người bị nhiễm bệnh, cũng như các hành động của Tổng thống Donald Trump trong tuần qua.
Ông Mike Pence cũng có nhiều kinh nghiệm về các vấn đề trong nước hơn đối thủ của mình, nhờ bề dày gần 4 năm làm “phó tướng” cho ông Donald Trump, đại diện cho tổng thống tại các sự kiện trong và ngoài nước.
Trong lịch sử, vai trò của ứng viên phó tổng thống là tấn công đối thủ và bảo vệ ứng viên tổng thống của mình. Tuy nhiên, bà Harris sẽ phải đối mặt với một tình huống cân bằng khó khăn: chỉ trích cách xử lý của chính quyền đối với đại dịch mà không tỏ ra thiếu cảm thông với tình trạng của tổng thống và các phụ tá nhiễm bệnh, đồng thời bảo vệ hồ sơ và kế hoạch của ông Joe Biden và của chính mình.
Bà Kamala Harris, 55 tuổi, là con gái trong gia đình có cha là người Jamaica và mẹ là người Ấn Độ. Bà sẽ làm nên lịch sử với tư cách là người phụ nữ da màu đầu tiên xuất hiện trong một cuộc tranh luận giữa các ứng viên phó tổng thống.
Đảng Dân chủ hy vọng gốc gác của bà Harris sẽ giúp tiếp thêm sinh lực cho các nhóm cử tri chủ chốt của đảng là những người Mỹ gốc Phi và những người trẻ tuổi, đặc biệt là khi những người này tỏ ra ít hào hứng hơn với ông Biden.
Cả hai ứng cử viên đều có kết quả xét nghiệm âm tính với COVID-19, tuy nhiên các biện pháp phòng ngừa sẽ được thực hiện nghiêm túc. Hai ứng viên ngồi cách nhau ít nhất 3 mét, ngăn cách bằng tấm chắn thuỷ tinh. Tất cả các khán giả sẽ phải đeo khẩu trang trong suốt cuộc tranh luận.
Người dẫn chương trình cuộc tranh luận là nữ nhà báo Susan Page, trưởng văn phòng tờ USA Today tại Washington. Nhà báo kỳ cựu này từng đưa tin về 10 cuộc bầu cử tổng thống.