Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei ra lệnh tấn công trả đũa trong cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran sáng 31.7, ngay sau khi Iran thông báo thủ lĩnh Hamas Haniyeh bị ám sát, New York Times dẫn thông tin từ 3 quan chức Iran, bao gồm 2 thành viên của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.
Iran và Hamas cáo buộc Israel - bên đang trong cuộc chiến với Hamas ở Dải Gaza - đứng sau vụ ám sát mới nhất gây chấn động ở Trung Đông.
New York Times lưu ý, trong gần 10 tháng giao tranh ở Gaza, Iran nỗ lực tạo thế cân bằng, gây sức ép lên Israel bằng các cuộc tấn công tăng mạnh do các đồng minh và lực lượng ủy nhiệm trong khu vực thực hiện, tránh một cuộc chiến toàn diện giữa hai quốc gia.
Tháng 4 năm nay, Iran mở cuộc tấn công lớn nhất và công khai nhất vào Israel trong nhiều thập kỷ, phóng hàng trăm tên lửa và máy bay không người lái để trả đũa cuộc tấn công của Israel vào tổ hợp đại sứ quán Iran ở Damascus, Syria khiến một số tướng lĩnh cấp cao thiệt mạng. Tuy nhiên, vụ trả đũa này được báo trước, khiến gần như tất cả các loại vũ khí đều bị Israel và đồng minh bắn hạ và gây thiệt hại không đáng kể.
Các quan chức Iran tiết lộ, các chỉ huy quân đội đang cân nhắc cuộc tấn công kết hợp khác bằng máy bay không người lái và tên lửa vào các mục tiêu quân sự ở vùng quanh Tel Aviv và Haifa, tránh tấn công các mục tiêu dân sự.
Một phương án tấn công Israel đang được cân nhắc là tấn công phối hợp từ Iran và các mặt trận khác cùng với các đồng minh, bao gồm Yemen, Syria và Iraq, để đạt hiệu quả tối đa.
Đại giáo chủ Khamenei, người có tiếng nói cuối cùng về mọi vấn đề của nhà nước và cũng là Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang ở Iran, đã chỉ thị cho các chỉ huy quân sự từ Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran và quân đội chuẩn bị kế hoạch cả tấn công và phòng thủ trong trường hợp giao tranh mở rộng và Israel hoặc Mỹ tấn công Iran, các quan chức thông tin thêm.
Trong tuyên bố sau cái chết của thủ lĩnh Hamas Haniyeh, ông Khamenei khẳng định Iran sẽ trả đũa trực tiếp. "Chúng tôi coi việc trả thù cho máu của ông ấy là nhiệm vụ của mình", vì vụ ám sát xảy ra trên lãnh thổ của Cộng hòa Hồi giáo Iran. Ông nhấn mạnh, Israel đã tạo ra bối cảnh để nhận "hình phạt nghiêm khắc".
Iran và các lực lượng khu vực mà nước này hậu thuẫn - Hamas, Hezbollah ở Lebanon, Houthis ở Yemen và nhiều lực lượng dân quân ở Iraq - tạo thành "trục kháng chiến". Các nhà lãnh đạo của những nhóm này đã có mặt tại Tehran để tham dự lễ nhậm chức của tân tổng thống Iran Masoud Pezeshkian ngày 30.7. Thủ lĩnh Hamas bị ám sát vào khoảng 2h sáng 31.7, giờ địa phương, sau khi tham dự buổi lễ nhậm chức của tổng thống Iran và gặp ông Khamenei.
Vụ ám sát thủ lĩnh Hamas gây sốc cho các quan chức Iran và bị xem là hành động vượt lằn ranh đỏ. Vụ ám sát ông Haniyeh tại một nhà khách của Lực lượng Vệ binh Cách mạng được bảo vệ nghiêm ngặt vào một ngày an ninh được thắt chặt ở thủ đô bị giới chức Iran coi là sự xúc phạm tới bộ máy an ninh nước này, cho thấy bất kỳ ai ở Iran, ở bất kỳ cấp độ nào, đều có thể bị nhắm mục tiêu và thiệt mạng.
Các nhà phân tích cho biết Iran coi việc tấn công trả đũa là cần thiết để trả thù vụ ám sát ông Haniyeh đồng thời để răn đe Israel không tiếp tục ra tay với những nhân vật nổi bật khác trong khu vực như Hassan Nasrallah - thủ lĩnh Hezbollah, hoặc tướng Ismail Qaani - chỉ huy Lực lượng Quds của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.