MỚI NHẤT
CƠ QUAN CỦA TỔNG LIÊN ĐOÀN LAO ĐỘNG VIỆT NAM
Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev ký hiệp ước INF năm 1987. Ảnh: REUTERS

Đằng sau việc Mỹ định “khai tử” hiệp ước kiểm soát hạt nhân với Nga

THANH HÀ LDO | 23/10/2018 14:19

Tổng thống Donald Trump tuyên bố hôm 19.10 rằng ông có ý định rút Mỹ khỏi Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF), trong đó viện dẫn những vi phạm hiệp ước của Nga và kho tên lửa của Trung Quốc.

“Nga đã vi phạm thỏa thuận, sự vi phạm trong nhiều năm. Chúng tôi là bên đã tuân thủ và tôn trọng thỏa thuận. Thật không may, Nga thì không tôn trọng hiệp ước này” - ông Donald Trump nói.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích nhận định, chính quyền ông Donald Trump dường như không mặn mà với các thỏa thuận quốc tế và quan điểm của cố vấn an ninh quốc gia John Bolton là nguyên nhân sau quyết định này.

CNN đánh giá, có một số yếu tố được xem là có liên quan đến việc Mỹ tuyên bố muốn rút khỏi hiệp ước hạt nhân tồn tại hơn 3 thập kỷ với Nga. Trước tiên, Mỹ và cả NATO, từ lâu cáo buộc Nga triển khai tên lửa, vi phạm hiệp ước. Việc rút khỏi hiệp ước sẽ cho phép Mỹ phát triển một tên lửa tương tự và nhiều nhà phân tích lo ngại việc Mỹ rút khỏi INF có thể dẫn tới một cuộc chạy đua vũ trang. Nhưng một số người cho rằng, ưu thế sẽ nghiêng về phía Nga khi Mỹ rút bởi Mátxcơva có thể cáo buộc Washington hủy hiệp ước.

Đối với câu hỏi liệu Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton có đứng sau quyết định rút Mỹ khỏi hiệp ước hạt nhân này không, một số nhà phân tích đề cập tới văn bản do ông John Bolton viết năm 2011 trong đó cho rằng, Mỹ nên rút khỏi hiệp ước và viện dẫn chương trình tên lửa Iran là lý do cho việc này. Cựu phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby cho rằng, quyết định rút khỏi hiệp ước có thể “phá hủy sự tín nhiệm của chúng ta trên bàn đàm phán” trong nỗ lực hướng đến giảm các kho tên lửa của Triều Tiên và Iran.

Trong khi đó, NATO cũng gọi INF là thỏa thuận rất quan trọng với an ninh xuyên Đại Tây Dương. Ngoại trưởng Đức Heiko Maas gọi kế hoạch của ông Donald Trump là “đáng tiếc” đồng thời cho rằng, việc này “đặt ra những câu hỏi khó cho chúng tôi và Châu Âu”.

Phát biểu với Interfax hôm 21.10, nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev - người đã ký INF với Tổng thống Ronald Reagan năm 1987 - mô tả ý định của Tổng thống Donald Trump là một “sai lầm” và cảnh báo nó sẽ làm xói mòn các nỗ lực giải giáp vũ khí. Cùng ngày, TASS dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov nói: “Đây sẽ là một bước đi rất nguy hiểm mà tôi tin là sẽ không chỉ được cộng đồng quốc tế nhận thấy mà nó sẽ còn dẫn đến những lời lên án nghiêm khắc.”

Tin mới nhất

Gợi ý dành cho bạn