Nhóm các nhà nghiên cứu tại Viện Khảo cổ học thuộc Đại học Cao nguyên và Quần đảo của Scotland, lần đầu tiên phát hiện ra mảnh gốm trong số nhiều hiện vật khác vào tháng 4 tại địa điểm khảo cổ Ness of Brodgar ở Orkney, Scotland.
Ba dấu vân tay, có niên đại 5.000 năm, được phát hiện trên mảnh gốm, nhưng chỉ có hai trong số đó đủ chi tiết để phân tích thêm.
Bằng cách sử dụng hình ảnh kỹ thuật số, các chuyên gia xác định các dấu vân tay được để lại từ hai nam thanh niên, một người từ 13 đến 20 tuổi và người kia 15 đến 22 tuổi.
Giám đốc phụ trách việc khai quật Nick Card cho biết trong tuyên bố hồi tháng 4: ''Việc tìm kiếm dấu vân tay mang lại cho chúng tôi một kết nối cá nhân với những con người ở Orkney thời kỳ đồ đá mới 5.000 năm trước''.
Các dấu vân tay được Giáo sư Kent Fowler - giám đốc Phòng thí nghiệm công nghệ gốm của Đại học Manitoba ở Winnipeg, Canada - kiểm tra, đo mật độ và độ rộng của các đường vân, đồng thời tính toán độ co ngót của đất sét trong quá trình sấy và nung.
Nhờ đó, ông có thể xác định độ tuổi và giới tính của những người thợ gốm cổ đại.
Theo đó, ''một dấu tay là của một nam giới vị thành niên và cái còn lại do một nam giới trưởng thành tạo ra trong quá trình thao tác lau, làm mịn, đánh bóng...'' - giáo sư cho biết.
Hơn 80.000 mảnh gốm đã được tìm thấy tại địa điểm Ness of Brodgar kể từ khi cuộc khai quật bắt đầu vào năm 2003.
Các nhà khảo cổ học cũng đã khám phá ra các ngôi nhà thời đồ đá mới và các hiện vật khác giúp chúng ta có cái nhìn sơ lược về cuộc sống của tổ tiên con người cổ đại.
Phân tích dấu vân tay mới nhất là một khám phá độc đáo cho biết nhiều hơn về những người từng sinh sống tại đây 5.000 năm trước. Tuy nhiên, các nhà khảo cổ học cũng dấy lên những câu hỏi về việc chế tạo món đồ gốm có sự tham gia của cậu bé tuổi vị thành niên, vậy cậu bé này tham gia vào công đoạn nào? Là một thợ gốm hay phải chịu sự giám sát của người thợ lành nghề hơn? Có phải tất cả trẻ em đều tham gia vào việc chế tạo đồ gốm ngay từ khi còn nhỏ hay đó chỉ là một nhiệm vụ liên quan đến một số ít người được chọn?