Theo Live Science, phim Hollywood thường thổi phồng quá mức về tình huống này với những người không được bảo vệ bằng bộ đồ vũ trụ sẽ bị phát nổ hoặc chết cóng ngay lập tức. 

Trong thực tế, hậu quả cũng gần như vậy, nhưng không đến mức như trong phim. 

Một phi hành gia trôi nổi trong không gian mà không có bộ đồ vũ trụ chắc chắn sẽ không thể sống sót, nhưng cái chết của họ sẽ xảy ra trong vòng vài phút, không phải trong vài giây. Và đó sẽ là một cái chết không mấy dễ chịu, với chất lỏng trong cơ thể sôi sục, mũi và miệng gần như đông cứng.

Cái chết trong không gian diễn ra theo cơ chế nào?

Không gian là môi trường chân không không có không khí. Điều này có nghĩa rằng không giống như trên Trái đất, không có khí quyển và không có áp suất do các phân tử không khí tạo ra. 

Áp suất khí quyển quyết định mức nhiệt độ khiến chất lỏng sôi và chuyển sang thể khí. Nếu áp suất không khí bên ngoài chất lỏng cao, giống như ở mực nước biển trên Trái đất, thì bong bóng khí sẽ khó có thể hình thành, nổi lên bề mặt và thoát ra ngoài. Nhưng bởi vì trong không gian hầu như không có áp suất khí quyển nên nhiệt độ sôi của chất lỏng giảm đáng kể. 

Tiến sĩ Kris Lehnhardt, bác sĩ y học không gian của NASA cho biết: "Như bạn có thể tưởng tượng, với 60% cơ thể con người được tạo thành từ nước, đây là một vấn đề nghiêm trọng". Khi không có áp suất, nước lỏng trong cơ thể chúng ta sẽ sôi - chuyển ngay từ thể lỏng sang thể khí.

“Về bản chất, tất cả các mô cơ thể chứa nước sẽ bắt đầu nở ra'' - ông nói.

Theo sách dữ liệu du hành vũ trụ của NASA, môi trường chân không trong không gian cũng sẽ hút không khí ra khỏi phổi của bạn, khiến bạn ngạt thở trong vòng vài phút. Sau khi luồng không khí ban đầu trào ra ngoài, chân không sẽ tiếp tục hút khí và hơi nước từ cơ thể bạn qua đường hô hấp. 

Việc đun sôi nước liên tục cũng sẽ tạo ra hiệu ứng làm mát - sự bay hơi của các phân tử nước sẽ hấp thụ nhiệt năng từ cơ thể bạn và khiến các bộ phận gần mũi và miệng của bạn gần như đóng băng. Phần còn lại của cơ thể bạn cũng sẽ lạnh cóng, nhưng diễn chậm hơn vì không xảy ra nhiều quá trình bay hơi. 

Như nhà vật lý thiên văn Paul Sutter nói với Forbes, nhiệt độ là thước đo mức năng lượng mà các nguyên tử và phân tử vận động. Nhưng bởi vì không gian gần như trống rỗng, không di chuyển nhiều, khiến nó trở nên "lạnh". Điều này cũng có nghĩa, không có vật chất trong không gian để truyền nhiệt. Tuy nhiên, một người có thể bị đóng băng do nước trong cơ thể họ bốc hơi và nhiệt mất dần do bức xạ phát ra từ cơ thể họ. 

Minh chứng thực tế

Một số người đã thực sự tiếp xúc với môi trường gần giống chân không nhưng đã sống sót và kể câu chuyện. Năm 1966, một kỹ sư hàng không vũ trụ Jim LeBlanc tại NASA đang giúp kiểm tra bộ trang phục không gian trong một buồng chân không khổng lồ thì ống cấp khí điều áp vào bộ quần áo của anh ta đã bị ngắt. 

Jim LeBlanc sau đó nhớ lại: "Tôi vấp ngã về phía sau, tôi có thể cảm thấy nước bọt trên lưỡi bắt đầu sủi bọt ngay trước khi tôi bất tỉnh, và đó là điều cuối cùng mà tôi nhớ được".

Sự hình thành các bong bóng khí trong chất lỏng cơ thể, được gọi là hiện tượng ebullism, cũng xảy ra ở những người lặn biển ở vùng nước sâu và nổi lên mặt nước quá nhanh vì họ đi từ môi trường dưới nước có áp suất cao đến áp suất thấp trên bề mặt nước. 

Đối với các phi hành gia không mặc quần áo bảo hộ, máu chảy trong các tĩnh mạch sôi chậm hơn so với nước trong các mô vì hệ tuần hoàn có áp suất bên trong riêng của nó. Tình trạng ebullism trong các mô của cơ thể sẽ diễn ra nhanh hơn. 

Một bài đánh giá năm 2013 trên tạp chí Aerospace Medicine and Human Performance đã xem xét những lần con người và động vật tiếp xúc với môi trường chân không, thấy rằng các trường hợp này bị bất tỉnh trong vòng 10 giây. Một số người trong số họ sau đó mất quyền kiểm soát hệ thống ruột, cơ bắp bị sưng tấy làm hạn chế máu chảy đến tim, vì các cơ phình to hoạt động như một khóa hơi. 

Tiến sĩ Lehnhardt nói: “Không một con người nào có thể sống sót - cái chết có thể xảy ra trong vòng chưa đầy 2 phút".