Ngày 1.10, các nhà đàm phán gặp nhau ở thủ đô Minsk của Belarus đã thống nhất về một lịch trình, theo đó các cuộc bầu cử sẽ được tổ chức ở các khu vực ly khai ở Donbass và một luật mới về quy chế đặc biệt cho những khu vực này sẽ được thông qua.
Kế hoạch nói trên do ông Frank-Walter Steinmeier lúc còn là Ngoại trưởng Đức đề xuất, và được gọi là công thức Steinmeier.
Thoả thuận được đưa ra khi tân Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelenskiy đang tìm kiếm quan hệ tốt hơn với Nga. Ngày 1.10, ông Zelensky nhắc lại rằng Ukraina muốn một thoả thuận ngừng bắn, rút chiến binh do Nga hậu thuẫn và kiểm soát biên giới nước này trước khi tiến hành bỏ phiếu.
“Nếu muốn bầu cử theo luật pháp Ukraina, chúng tôi hiểu rằng biên giới phải là của chúng tôi. Các cuộc bầu cử không thể được tiến hành nếu bất kỳ lực lượng nào còn ở khu vực tranh chấp” - Bloomberg dẫn lời ông Zelenskiy phát biểu tại cuộc họp báo ở Kiev.
Quan hệ giữa Ukraina và Nga gần đây có dấu hiệu hoà dịu. Tháng trước, Ukraina và Nga đã tiến hành cuộc trao đổi tù nhân lớn, bao gồm 24 thuỷ thủ Ukraina bị Nga bắt giữ năm ngoái.
Mặc dù vậy, liên quan đến tình hình Donbass, Tổng thống Zelenskiy cho biết quy chế đặc biệt với các nước cộng hoà tự xưng Donetsk và Lugansk sẽ không thay đổi hiến pháp Ukraina, vốn đặt mục tiêu để đưa Ukraina gia nhập EU và NATO.
Quy chế đặc biệt sẽ được Quốc hội dự thảo sau khi “hợp tác và tham vấn chặt chẽ” với xã hội. “Sẽ không có đường ranh giới đỏ nào bị vượt qua trong luật mới” - ông Zelenskiy nói.
Bước tiếp theo có thể sẽ là các cuộc đàm phán của Bộ tứ Normany, bao gồm lãnh đạo Đức, Pháp, Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Những diễn tiến trong ngày 1.10 mở ra các bước tiến đến một giải pháp hoà bình cho cuộc xung đột kéo dài 5 năm qua ở miền đông Ukraina - theo nhận định của ông Alexei Chesnakov, cựu quan chức Kremlin, người vẫn đang cố vấn cho chính quyền Nga về vấn đề Ukraina.
Ngoại trưởng Đức Heiko Maas thì nói rằng “cánh cửa đang mở” để tiếp tục tiến triển trong việc thực thi thoả thuận hoà bình Minsk 2015.