Reuters đưa tin, CEZ cho biết Tòa trọng tài của Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) tại Geneva (Thụy Sĩ) ra phán quyết rằng tranh chấp giữa Gazprom và CEZ cần được giải quyết tại Tòa Trọng tài ICC chứ không phải tại tòa án Nga.
Vào tháng 2.2023, CEZ đã yêu cầu Gazprom bồi thường khoảng 44 triệu USD do Gazprom giảm nguồn cung khí đốt thấp hơn hợp đồng hai bên ký vào năm 2022, sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina.
CEZ cho biết trong tuyên bố của mình rằng, Gazprom bị ràng buộc bởi một điều khoản trọng tài đã được thống nhất với CEZ, theo đó các tranh chấp liên quan đến nguồn cung khí đốt sẽ được giải quyết trước Tòa ICC.
CEZ nhấn mạnh: “Tòa án đã chấp nhận yêu cầu của chúng tôi, xác nhận rằng tranh chấp giữa các công ty nên được giải quyết tại Tòa trọng tài ICC chứ không phải trước tòa án Nga”.
Về phần mình, tháng trước, Gazprom đã đệ đơn kiện CEZ và các công ty khác lên tòa án Nga yêu cầu cấm các công ty này tiếp tục theo đuổi vụ kiện trọng tài tại Tòa ICC ở Geneva và sẽ bị phạt nếu không tuân thủ đạo luật tư pháp.
TASS đưa tin, ngày 24.5, Tòa Trọng tài St. Petersburg và Vùng Leningrad giữ nguyên yêu cầu của Gazprom cấm công ty CEZ theo đuổi vụ kiện trọng tài ở nước ngoài. Trong trường hợp vi phạm lệnh cấm, tòa án ra phán quyết thu hồi hơn 62 triệu USD từ công ty Czech cho Gazprom Export.
Các công ty bị Gazprom kiện còn có công ty năng lượng Đức Uniper và Meta-Methanhandel, công ty năng lượng OMV của Áo, công ty NET4GAS của Czech, Naftogaz của Ukraina, công ty vận tải khí đốt Hà Lan Gasunie, nhà điều hành đường ống dẫn khí BBL giữa Anh và Hà Lan, ZSE Energia của Slovakia và công ty Europol GAZ của Ba Lan - Nga, công ty sở hữu đoạn đường ống dẫn khí đốt Yamal - châu Âu ở Ba Lan.
Giải thích cho yêu cầu này, các luật sư của Gazprom Export nêu rõ, công ty không thể tranh tụng bình đẳng tại tòa trọng tài nước ngoài bởi các lệnh trừng phạt Nga và các công ty Nga, cũng như do thiếu quyền tự do hoàn toàn trong việc lựa chọn dịch vụ pháp lý, vì một số công ty luật châu Âu đã công khai tuyên bố từ chối làm việc với các công ty Nga.
Trước đó, ngày 22.5, phán quyết của tòa án Nga cũng đã cấm công ty năng lượng OMV của Áo theo đuổi thủ tục trọng tài ở Stockholm chống lại Gazprom. Tòa dọa phạt OMV khoảng 624 triệu USD. OMV tuyên bố coi thủ tục tố tụng của Nga là bất hợp pháp.
Cộng hòa Czech gần như phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cung khí đốt của Nga, chủ yếu thông qua đường ống dẫn khí Nord Stream và Đức, cho đến năm 2022 khi Nga giảm xuất khẩu do quan hệ với phương Tây xấu đi rõ rệt.
Czech đã thay thế nguồn cung khí đốt qua đường ống và khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) bằng các nguồn khác.