Giáo sư Claudia Goldin (sinh năm 1946), hiện làm việc tại Đại học Harvard (Mỹ), được trao giải Nobel Kinh tế vì đã nâng cao hiểu biết về vai trò của nữ giới trong lực lượng lao động.

Người đoạt giải Nobel Kinh tế năm nay đã cung cấp báo cáo toàn diện đầu tiên về thu nhập của nữ giới và sự tham gia của nữ giới trong thị trường lao động qua nhiều thế kỷ. Nghiên cứu của bà cho thấy những nguyên nhân của sự thay đổi, cũng như những nguyên nhân chính dẫn đến khoảng cách giới còn tồn tại.

Nữ giới chiếm tỉ lệ rất thấp trong thị trường lao động toàn cầu và khi đi làm, họ kiếm được ít tiền hơn nam giới. Giáo sư Claudia Goldin đã tìm kiếm các kho lưu trữ và thu thập dữ liệu trong 200 năm ở Mỹ, để chứng minh sự khác biệt về giới tính trong thu nhập và tỉ lệ việc làm đã thay đổi theo thời gian.

Giáo sư Goldin cho thấy, sự tham gia của nữ giới vào thị trường lao động không có xu hướng tăng lên trong suốt thời gian này mà thay vào đó tạo thành một đường cong hình chữ U. Sự tham gia của phụ nữ đã kết hôn giảm khi chuyển đổi từ xã hội nông nghiệp sang xã hội công nghiệp vào đầu thế kỷ 19, nhưng sau đó bắt đầu tăng lên cùng với sự phát triển của khu vực dịch vụ vào đầu thế kỷ 20.

Bà Goldin giải thích, mô hình này là kết quả của sự thay đổi cơ cấu và các chuẩn mực xã hội ngày càng phát triển liên quan đến trách nhiệm của phụ nữ đối với tổ ấm và gia đình.

Trong thế kỷ 20, trình độ học vấn của phụ nữ liên tục tăng lên và ở hầu hết các nước có thu nhập cao, trình độ học vấn của phụ nữ hiện nay cao hơn đáng kể so với nam giới.

Giáo sư Goldin đã chứng minh rằng việc tiếp cận với thuốc tránh thai đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự thay đổi mang tính cách mạng này, mang lại những cơ hội mới cho việc lập kế hoạch nghề nghiệp.

Bất chấp quá trình hiện đại hóa, tăng trưởng kinh tế và tỉ lệ phụ nữ có việc làm ngày càng tăng trong thế kỷ 20, trong một thời gian dài khoảng cách thu nhập giữa nữ giới và nam giới hầu như không thu hẹp lại.

Theo bà Goldin, một phần nguyên nhân là do các quyết định về giáo dục - vốn ảnh hưởng đến cơ hội nghề nghiệp suốt đời - được đưa ra ở độ tuổi tương đối trẻ.

Về mặt lịch sử, phần lớn khoảng cách về giới tính trong thu nhập có thể được giải thích bằng sự khác biệt về trình độ học vấn và lựa chọn nghề nghiệp.

Tuy nhiên, bà Goldin chỉ ra rằng phần lớn sự khác biệt về thu nhập này hiện nay là giữa những phụ nữ làm cùng nghề và chủ yếu phát sinh khi sinh đứa con đầu lòng.

“Hiểu được vai trò của nữ giới trong lao động là điều quan trọng đối với xã hội. Nhờ nghiên cứu đột phá của Giáo sư Claudia Goldin, giờ đây chúng ta biết nhiều hơn về các yếu tố cơ bản và những rào cản nào có thể cần được giải quyết trong tương lai” - Jakob Svensson, Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Nobel Kinh tế, cho biết.

Giáo sư Goldin là người thứ 55 nhận giải thưởng Nobel Kinh tế - giải thưởng được trao lần đầu tiên vào năm 1969. Với Nobel Kinh tế, mùa Nobel 2023 danh giá đã khép lại.