Hamas đã chọn ông Yahya Sinwar - một trong những người đứng sau cuộc tấn công ngày 7.10.2023 vào Israel - làm thủ lĩnh nhóm chính trị của tổ chức, theo thông báo chính thức từ Hamas ngày 6.8.

Ông Sinwar, lãnh đạo Hamas ở Gaza từ năm 2017, từ lâu đã được coi là người hoạch định chiến lược quân sự của Hamas tại đây.

Hiện ông sẽ thay thế cựu lãnh đạo chính trị Ismail Haniyeh - người liên lạc quan trọng trong các cuộc đàm phán ngừng bắn với Israel. Thủ lĩnh Hamas Haniyeh, sống ở Qatar, bị ám sát tại Iran vào tuần trước.

Ông Sinwar, 61 tuổi, là mục tiêu chính của lực lượng Israel và được cho là đang ẩn náu trong các đường hầm bên dưới vùng đất này để tránh bị Israel tấn công.

Việc ông được chọn làm người đứng đầu văn phòng chính trị của Hamas diễn ra trong bối cảnh Trung Đông chuẩn bị ứng phó với khả năng Iran và các đồng minh bao gồm Hamas, Hezbollah ở Lebanon và Houthis ở Yemen, tấn công Israel để đáp trả vụ ám sát thủ lĩnh Hamas Haniyeh và chỉ huy cấp cao của Hezbollah Fuad Shukr vào tuần trước.

Trong nhiều năm, các nhà lãnh đạo chính trị Hamas thường ở bên ngoài Gaza hoặc ở khu vực Bờ Tây do Israel chiếm đóng, tạo ra một cấu trúc quyền lực chia rẽ. Từ năm 2007 cho đến khi cuộc chiến nổ ra năm ngoái, Hamas lãnh đạo ở Gaza và sức mạnh quân sự của lực lượng này tập trung tại đây.

Theo New York Times, việc ông Sinwar được chọn để kế nhiệm ông Haniyeh dường như đã thu hẹp sự chia rẽ đó nhưng cũng không chắc chắn bởi nhà lãnh đạo mới của Hamas không thể rời khỏi Gaza khi quân đội Israel đang truy lùng ông.

Sinh ra tại thành phố Khan Younis ở phía nam Gaza, ông Sinwar gia nhập Hamas vào những năm 1980. Ông ngồi tù hơn 2 thập kỷ trong một nhà tù của Israel và được trả tự do năm 2011, cùng với hơn 1.000 tù nhân Palestine khác, để đổi lấy 1 người lính Israel bị Hamas giam giữ.

Với vai trò là người lãnh đạo Hamas tại Gaza, ông Sinwar thậm chí có ảnh hưởng nội bộ lớn hơn cả thủ lĩnh Hamas Haniyeh. Các nhà phân tích cho biết, ông Haniyeh là bộ mặt ngoại giao của Hamas ở nước ngoài, trong khi ông Sinwar kiểm soát các hoạt động trên thực địa và có mối quan hệ chặt chẽ với cánh quân sự của Hamas.

Chia sẻ trong cuộc phỏng vấn với Al Jazeera, người phát ngôn của Hamas Osama Hamdan cho biết, ông Sinwar đã được đồng thuận lựa chọn làm lãnh đạo. Theo người phát ngôn, còn quá sớm để thảo luận về việc lựa chọn của ông Sinwar làm lãnh đạo sẽ ảnh hưởng như thế nào đến cuộc đàm phán ngừng bắn với Israel, nhưng ông cho rằng sẽ có ít thay đổi. "Các cuộc đàm phán do ban lãnh đạo điều hành và ông Sinwar luôn có mặt" - ông Hamdan lưu ý.

Ông Sinwar đã không phát biểu công khai kể từ vụ tấn công vào Israel do Hamas thực hiện ngày 7.10.2023. Vụ tấn công của Hamas khiến Israel mở chiến dịch tấn công kéo dài 10 tháng vào Gaza đồng thời khiến Hezbollah phát động các cuộc tấn công riêng vào miền bắc Israel để đoàn kết với Hamas.