Tại Afghanistan, sau 20 năm can thiệp của Mỹ, hàng nghìn người chết và ít nhất 1 nghìn tỉ USD, Taliban đã tuyên bố thắng lợi ngày 15.8.

Chưa đầy một tháng sau khi những phần tử khủng bố có liên hệ với al-Qaeda thực hiện vụ tấn công 11.9, các lực lượng Mỹ và đồng minh bắt đầu cuộc tấn công Afghanistan trong "Chiến dịch Tự do bền vững" (Operation Enduring Freedom) nhằm ngăn chặn Taliban cung cấp nơi trú ẩn an toàn cho al-Qaeda và ngăn chặn al-Qaeda dùng Afghanistan làm căn cứ cho các hoạt động khủng bố.

Ngày 7.12.2001, Taliban mất thành trì lớn cuối cùng khi thành phố Kandahar thất thủ. Kể từ đó, trong suốt thời gian các lực lượng Mỹ có mặt ở Afghanistan dưới thời nhiều chính quyền Mỹ khác nhau, Taliban nỗ lực giành quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ của Afghanistan.

Tháng 1.2017, Taliban gửi thư ngỏ tới Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump, kêu gọi rút các lực lượng Mỹ khỏi Afghanistan.

Từ năm 2017 đến 2019, đã có những nỗ lực trong các cuộc đàm phán hòa bình giữa Mỹ và Taliban nhưng chưa bao giờ có một thỏa thuận nào được hoàn tất.

Trong chuyến đi bất ngờ tới Afghanistan tháng 11.2019 dịp lễ Tạ ơn, Tổng thống Donald Trump tuyên bố, đàm phán hòa bình với Taliban đang khởi động lại. Đàm phán hòa bình được nối lại tại Doha, Qatar, vào tháng 12 cùng năm.

Mỹ và Taliban ký thỏa thuận lịch sử vào tháng 2.2020, thỏa thuận này đặt ra khả năng rút toàn bộ quân đội Mỹ khỏi Afghanistan. "Thỏa thuận mang lại hòa bình cho Afghanistan" nêu ra loạt cam kết của Mỹ và Taliban liên quan đến cấp độ binh sĩ, chống khủng bố và đối thoại nội bộ Afghanistan nhằm đạt được "một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và toàn diện".

Sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump ký thỏa thuận hòa bình với Taliban, lực lượng này tăng cường tấn công vào các đồng minh Afghanistan của Mỹ ở mức cao hơn bình thường, theo dữ liệu của Tổng thanh tra đặc trách về Tái thiết Afghanistan của Lầu Năm Góc.

Đến tháng 8.2020, Hội đồng trưởng lão Afghanistan Loya Jirga thông qua nghị quyết kêu gọi trả tự do đợt cuối cùng khoảng 5.000 tù nhân Taliban, mở đường cho các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp với Taliban nhằm chấm dứt gần hai thập kỷ chiến tranh. Việc thả 400 tù nhân Taliban nằm trong thỏa thuận được Mỹ và Taliban ký hồi tháng 2.

Tháng 3.2021, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani và chính quyền Tổng thống Joe Biden đề xuất với chính phủ Afghanistan về việc tham gia thỏa thuận chia sẻ quyền lực tạm thời với Taliban.

Đến tháng 4.2021, Tổng thống Joe Biden thông báo, Mỹ sẽ rút lực lượng khỏi Afghanistan vào tháng 9.2021.

Ngay trong tháng 8, chỉ vài tháng sau khi Mỹ bắt đầu rút các lực lượng, chính quyền Tổng thống Joe Biden tuyên bố gửi 5.000 binh sĩ vào Afghanistan sau khi Taliban bắt đầu giành quyền kiểm soát ở nước này.

Chỉ trong vòng 2 tuần, Taliban giành quyền kiểm soát mọi thành phố lớn trên khắp Afghanistan, ngoại trừ thủ đô Kabul. Ngày 15.8, Taliban tham gia vào cuộc đàm phán với chính phủ ở thủ đô về việc bên nào sẽ lãnh đạo đất nước.

Taliban hiện chiếm được dinh tổng thống ở Kabul trong khi Tổng thống Afghanistan rời đất nước. Theo CNN, cuộc đàm phán để thành lập chính phủ chuyển tiếp ở Afghanistan sẽ bị ảnh hưởng bởi sự ra đi của ông Ghani.