Trung Quốc - một trong những đồng minh của Nga và là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới - được xem là nơi tiếp nhận nhiều sản phẩm nông nghiệp của Ukraina theo thỏa thuận do Liên Hợp Quốc hậu thuẫn được gọi là Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.

Thỏa thuận ngũ cốc này giúp nới lỏng phong tỏa hải quân của Nga ở Biển Đen và thiết lập hành lang nhân đạo trên biển cho phép hơn 1.000 tàu chở gần 33 triệu tấn lúa mì, lúa mạch, ngô và khô dầu hướng dương của Ukraina đi qua.

Tháng trước, sau gần 1 năm triển khai thoả thuận ngũ cốc, Nga từ chối gia hạn với lý do thoả thuận chỉ mang lại lợi ích cho Ukraina.

Kể từ khi thoả thuận ngũ cốc Biển Đen triển khai tháng 7.2022, các cảng của Trung Quốc tiếp nhận 8 triệu tấn sản phẩm nông nghiệp của Ukraina, theo dữ liệu do Liên Hợp Quốc cung cấp.

David Riedel - nhà sáng lập Riedel Research Group - chia sẻ với CNBC: “Trung Quốc là nước mua ngũ cốc lớn nhất của Ukraina. Do đó, với sự sụp đổ của Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, Bắc Kinh sẽ có áp lực rất lớn về lạm phát giá lương thực”.

Ông Riedel nói thêm: “Họ có thể đã dự trữ sẵn một chút trước khi thoả thuận ngũ cốc bị huỷ bỏ nhưng đó là kho dự trữ cho nhiều tuần chứ không phải nhiều tháng. Tôi sẽ rất lo lắng về lạm phát giá lương thực ở Trung Quốc".

Ông Zhang Jun - đại diện thường trực của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc - cho biết, thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen có “tác động tích cực đến duy trì an ninh lương thực toàn cầu”.

Nhà ngoại giao Trung Quốc kêu gọi ngay lập tức nối lại xuất khẩu nông sản của Ukraina cũng như các sản phẩm phân bón của Nga.

“Trung Quốc hi vọng tất cả các bên liên quan sẽ tăng cường đối thoại, tham vấn và thoả hiệp” - ông Zhang nói trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc do Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken chủ trì.

Ông Blinken cho hay, kể từ khi Nga rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc vào ngày 17.7, giá ngũ cốc đã tăng hơn 8% trên toàn thế giới. Ngoại trưởng Mỹ khẳng định sẽ hợp tác với các đồng minh để tìm cách giảm thiểu cuộc khủng hoảng lương thực đang gia tăng.