MỚI NHẤT
CƠ QUAN CỦA TỔNG LIÊN ĐOÀN LAO ĐỘNG VIỆT NAM

Hồ sơ Pandora và những bom tấn điều tra chấn động toàn cầu

Thanh Hà LDO | 04/10/2021 14:11

Hồ sơ Pandora (Pandora Papers) được xem là vụ rò rỉ dữ liệu lớn nhất lịch sử, lớn hơn và phức tạp hơn nhiều so với các vụ rò rỉ chấn động trước đó như Hồ sơ Panama, Hồ sơ Paradise. 

Vụ rò rỉ dữ liệu lớn nhất lịch sử

Theo Hiệp hội Nhà báo Điều tra Quốc tế (ICIJ), thông tin của Hồ sơ Pandora - 2,94 terabyte dữ liệu trong hơn 11,9 triệu tài liệu - đến từ 14 nhà cung cấp cung cấp dịch vụ tại ít nhất 38 khu vực trách nhiệm pháp lý.

Trong khi đó, cuộc điều tra Hồ sơ Panama (Panama Papers) năm 2016 dựa trên 2,6 terabyte dữ liệu trong 11,5 triệu tài liệu từ 1 nhà cung cấp duy nhất - Công ty luật Mossack Fonseca. 

Tương tự, cuộc điều tra Hồ sơ Paradise năm 2017 dựa trên vụ rò rỉ 1,4 terabyte trong hơn 13,4 triệu tài liệu từ Công ty luật Appleby cũng như Asiaciti Trust - nhà cung cấp có trụ sở tại Singapore và các cơ quan đăng ký công ty của chính phủ tại 19 khu vực pháp lý bí mật.

14 nhà cung cấp dữ liệu trong vụ Hồ sơ Pandora. Các cột lần lượt từ trái qua phải là: Tên nhà cung cấp, lượng tài liệu, giai đoạn và văn phòng. Ảnh chụp màn hình

Một điểm khác biệt khác là Hồ sơ Pandora đặt ra thách thức mới cho các nhà điều tra vì 14 nhà cung cấp có những cách thức trình bày và tổ chức thông tin khác nhau.

Một số tài liệu được sắp xếp theo khách hàng, theo văn phòng hoặc không theo hệ thống rõ ràng nào cả. Một tài liệu đôi khi có nhiều email và tệp đính kèm kéo dài nhiều năm. Một số nhà cung cấp số hóa hồ sơ và cấu trúc trong các bảng tính, một số khác lưu giữ bằng các bản scan...

Thêm vào đó, các tài liệu ở nhiều dạng ngôn ngữ như tiếng Anh, Tây Ban Nha, Nga, Pháp, Arab, Hàn Quốc và các ngôn ngữ khác, đòi hỏi sự phối hợp sâu rộng giữa các đối tác ICIJ trong cuộc điều tra.

Hồ sơ Pandora đã thu thập thông tin về hơn 27.000 công ty và 29.000 chủ sở hữu thụ hưởng cuối cùng từ 11 trong tổng số 14 nhà cung cấp, tức gấp hơn 2 lần số lượng chủ sở hữu thụ hưởng cuối cùng được xác định trong Hồ sơ Panama.

Hồ sơ Pandora đã kết nối hoạt động offshore với số lượng chính trị gia và quan chức công quyền nhiều gấp đôi so với Hồ sơ Panama. Trong Hồ sơ Pandora có hơn 330 chính trị gia và quan chức, từ hơn 90 quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm 35 lãnh đạo các nước đương nhiệm hoặc cựu lãnh đạo. 

Vụ rò rỉ dữ liệu mới được Hiệp hội Nhà báo Điều tra Quốc tế công bố ngày 3.10 cũng bao gồm thông tin về các khu vực pháp lý chưa từng khám phá trong các dự án ICIJ trước đây hoặc có ít dữ liệu như Belize, Cyprus và bang Nam Dakota (Mỹ).

Sự trùng hợp đáng chú ý

Sau khi xác định các tài liệu có thông tin về chủ sở hữu của các thực thể và cấu trúc offshore từ thông tin của 14 nhà cung cấp, ICIJ thống nhất dữ liệu trong một cơ sở dữ liệu tập trung. Từ đây, ICIJ và các đối tác truyền thông có được tập dữ liệu duy nhất về  chủ sở hữu thụ hưởng của các công ty tại những khu vực pháp lý bí mật. ICIJ đã loại bỏ sự trùng lặp trong dữ liệu và xác định các yếu tố chính, ví dụ quốc tịch của chủ sở hữu, quốc gia cư trú và nơi sinh. 

ICIJ và các đối tác truyền thông đã sử dụng tìm kiếm từ khóa để xác định các chính trị gia trong dữ liệu, sử dụng thông tin hộ chiếu để xác định danh tính. ICIJ cũng dùng hồ sơ công khai để xác minh các chi tiết liên quan đến các công ty và để đảm bảo những người có tên trong dữ liệu thực sự là các nhà lãnh đạo chính trị được xác định với những cái tên đó. Hơn 330 chính trị gia và quan chức cấp cao, trong đó có 35 lãnh đạo các nước, đã được xác nhận. ICIJ đã cấu trúc thông tin trong một bảng tính và thực hiện 2 vòng kiểm tra tính xác thực. 

ICIJ cũng đối chiếu danh sách tỉ phú của Forbes với Hồ sơ Pandora để tìm ra hơn 130 người có sở hữu thực thể ở các khu vực pháp lý bí mật. Hơn 100 người trong số này có tổng tài sản trị giá hơn 600 tỉ USD vào năm 2021.

Đáng chú ý, cuộc điều tra Hồ sơ Pandora xác định hơn 500 công ty thuộc quần đảo Virgin thuộc Anh từng là khách hàng của Mossack Fonseca -  công ty chính trong Hồ sơ Panama.

ICIJ cũng đối chiếu các công ty Panama trong Hồ sơ Panama với dữ liệu sẵn có về đăng ký công ty Panama trên OpenCorporate. Các nhà điều tra phát hiện ít nhất 113 công ty đã thay đổi đại lý đăng ký và chuyển đến Alcogal trong giai đoạn từ ngày 3.4.2016 đến năm 2020. Cùng với nhóm điều tra của Miami Herald, ICIJ cũng xác định được 759 công ty tại quần đảo Virgin thuộc Anh đặc biệt cân nhắc chuyển tới Trident Trust theo cái gọi là "Dự án Mossfon".

Alcogal và Trident Trust là 2 trong 14 nhà cung cấp dữ liệu của Hồ sơ Pandora có nhiều dữ liệu về khách hàng là chính khách, quan chức công quyền đương nhiệm và cựu quan chức. Trong đó, khách hàng của Alcogal chiếm gần một nửa số chính trị gia và quan chức công quyền được xác định trong Hồ sơ Pandora. 

Tin mới nhất

Gợi ý dành cho bạn