Tuần trước, Hải quân Ấn Độ và Lực lượng phòng vệ hàng hải Nhật Bản đã tổ chức một cuộc diễn tập chung ở Ấn Độ Dương. Trong thời gian gần đây, Ấn Độ cũng tích cực tham gia các cuộc diễn tập với nhóm Bộ Tứ - bao gồm Mỹ, Australia, Ấn Độ và Nhật Bản. New Delhi cho biết có thể mời Australia tham gia tập trận Malabar mà nước này tổ chức với Nhật Bản và Mỹ.

Tờ SCMP dẫn nhận định của giới phân tích cho hay, các cuộc tập trận chung cho thấy Ấn Độ đang xích lại gần các nước khác để đối phó mối đe doạ đến từ Trung Quốc.

Lin Minwang - Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu Nam Á của Đại học Phục Đán - cho biết, mối quan hệ giữa Ấn Độ với Mỹ đã phát triển gần thành một liên minh. Trong những năm gần đây, New Delhi đã ký một số thỏa thuận với Washington, một trong số đó có ý nghĩa quân sự quan trọng.

Những thỏa thuận này bao gồm Bản ghi nhớ trao đổi hậu cần để cho phép 2 nước sử dụng căn cứ trên đất liền, căn cứ không quân và căn cứ hải quân của nhau để sửa chữa và tiếp tế; Thỏa thuận bảo mật và tương thích truyền thông để mở đường cho việc bán các thiết bị quân sự nhạy cảm của Mỹ; và Thỏa thuận bảo mật thông tin quân sự chung để chia sẻ thông tin mật.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cũng đã đề ra kế hoạch cho Sáng kiến ​​Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương để đảm bảo an ninh trên biển, giống như những đề xuất tương tự của Mỹ.

Căng thẳng giữa Ấn Độ và Trung Quốc vẫn còn cao sau cuộc đụng độ biên giới Trung-Ấn tháng trước làm 20 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng. Thương vong của Trung Quốc không được tiết lộ.

Nhà phân tích hải quân Li Jie có trụ sở tại Bắc Kinh cho biết, Hải quân Ấn Độ cũng tham gia vào một nỗ lực chung với Mỹ ở Biển Đông và Ấn Độ Dương để ngăn chặn Trung Quốc.

“Một mình hải quân Ấn Độ không thể cạnh tranh với hải quân Trung Quốc. Nhưng bằng cách liên minh với Nhật Bản hoặc Mỹ, họ có thể có lợi thế tốt hơn nhiều. Ngoài ra, Ấn Độ cũng muốn có ưu thế trong khu vực” - ông Li nói.

Ấn Độ Dương nằm ở trung tâm của mạng lưới vận chuyển dầu trên toàn cầu và cũng là tuyến giao thương quan trọng đối với Trung Quốc, nối liền với Châu Âu, Châu Phi và Trung Đông.

Hải quân Trung Quốc ngày càng hiện diện ở khu vực này trong những năm gần đây, bắt đầu với các hoạt động chống cướp biển ở Vịnh Aden năm 2008.

Các tàu ngầm của Hải quân Trung Quốc cũng đã được phát hiện trong khu vực từ năm 2013 trở đi và năm 2017, Bắc Kinh đã mở căn cứ đầu tiên ở nước ngoài tại Djibouti.

Ngoài ra, Trung Quốc xây dựng hải cảng ở Gwadar, Pakistan, ở Hambantota tại Sri Lanka và Kyaukpyu ở Myanmar - mà giới phân tích nước ngoài, bao gồm cả Ấn Độ, đã cảnh báo rằng, những cảng biển này có thể dùng cho mục đích quân sự.