Đầu tháng này, Tổng thống Indonesia Joko Widodo khẳng định sự kiên định với kế hoạch của Jakarta trong thúc đẩy lệnh cấm bauxite.

Indonesia sản xuất khoảng 21 triệu tấn bauxite trong năm 2022, đưa nước này trở thành nhà sản xuất lớn thứ 5 thế giới, theo dữ liệu từ Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ. Gần 85% bauxite ở Indonesia được xuất khẩu ra nước ngoài.

Lệnh cấm bauxite dự kiến có hiệu lực trong tháng 6 được triển khai khi Indonesia theo đuổi "chính sách sản phẩm đầu ra" để tạo thêm doanh thu từ nguyên liệu thô. Theo đó, Jakarta yêu cầu các doanh nghiệp khai thác và các nhà sản xuất xây dựng các cơ sở tinh chế tại chỗ.

Các nhà phân tích nhận định, thành công của Indonesia trong việc cấm xuất khẩu quặng niken vào năm 2020 đã khuyến khích nước này có chính sách hạn chế hơn nữa việc bán những nguyên liệu thô khác, bao gồm bauxite, để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài xây dựng nhà máy luyện kim ở nước này.

Ông Widodo từng tuyên bố, ngoài quặng bauxite, ông cũng muốn hạn chế xuất khẩu đồng, thiếc và vàng, cùng những nguyên liệu khác.

Tháng 12 năm ngoái, ông Widodo dự kiến, với lệnh cấm xuất khẩu bauxite, doanh thu nhà nước từ xuất khẩu sẽ tăng gần gấp 3 lần từ 21 nghìn tỉ rupiah (1,4 tỉ USD) lên khoảng 62 nghìn tỉ rupiah.

Dù Jakarta đặt mục tiêu thúc đẩy chiến lược tăng giá trị cho ngành công nghiệp trong nước, nhưng động thái cấm xuất khẩu quặng bauxite cũng có thể tạo ra căng thẳng đối với thương mại tự do, SCMP nhận định.

Chiến lược sản phẩm đầu ra của Indonesia phát huy hiệu quả với niken nhưng các nhà phân tích vẫn thận trọng về việc liệu chiến lược này có thành công tương tự với bauxite hay không.

Các chuyên gia chỉ ra, xây dựng các nhà máy luyện bauxite đắt hơn rất nhiều so với xây các nhà máy luyện niken. Do đó, việc mở rộng hoạt động ở quy mô lớn hơn sẽ đặt ra nhiều vấn đề cho giới chức.

Nếu Indonesia có kế hoạch trở thành một trung tâm lớn của ngành công nghiệp nhôm, thì nước này cũng sẽ phải vật lộn với sự phụ thuộc vào các nhà máy nhiệt điện than, đi ngược với các động thái toàn cầu nhằm hướng tới những nguồn năng lượng tái tạo.