Azerbaijan, đất nước nằm ở ngã tư Đông Âu và Tây Á, được mệnh danh là "Vùng đất của lửa” nhờ các đám cháy xảy ra tự nhiên và cháy liên tục trên bán đảo Absheron, nổi tiếng nhất là vùng núi Yanar Dag.
Hiện tượng này xuất hiện do một tác dụng phụ của trữ lượng khí đốt tự nhiên dồi dào ở quốc gia này, đôi khi bị rò rỉ ra bề mặt. Yanar Dag là một trong những nơi xảy ra vụ hỏa hoạn tự phát vừa thu hút vừa khiến khách du lịch kinh ngạc khi đến Azerbaijan.
Nhà thám hiểm người Venice, ông Marco Polo, đã viết về những hiện tượng bí ẩn khi ông đi qua đất nước này vào thế kỷ 13. Những thương nhân đi qua Con đường tơ lụa cũng mang theo tin tức về ngọn lửa khi họ đi đến các vùng đất khác. Đó là lý do tại sao đất nước này còn được nhắc đến với cái tên “Vùng đất lửa”
Tôn giáo cổ đại
Những đám cháy như vậy đã từng rất dồi dào ở Azerbaijan, nhưng vì chúng dẫn đến việc giảm áp suất khí dưới lòng đất, cản trở việc khai thác khí thương mại, nên hầu hết đã bị dập tắt.
Yanar Dag là một trong số ít những minh chứng còn sót lại của ngọn lửa vĩnh cửu, và có lẽ là ngọn lửa ấn tượng nhất.
Có một thời gian, những ngọn lửa đóng một vai trò quan trọng trong tôn giáo Zoroastrian cổ đại được thành lập ở Iran và phát triển mạnh mẽ ở Azerbaijan trong thiên niên kỷ thứ nhất trước Công nguyên. Đối với người Zoroastrian, lửa là mối liên kết giữa con người và thế giới siêu nhiên, và là phương tiện để có thể đạt được sự thấu hiểu và trí tuệ tâm linh.
Rahila, một hướng dẫn viên du lịch ở đây cho biết: “Trải nghiệm ấn tượng nhất là vào ban đêm, hoặc vào mùa đông. Khi tuyết rơi, những bông tuyết tan trong không khí mà không bao giờ chạm đất.”
Đền lửa Ateshgah
Để có cái nhìn sâu sắc hơn về lịch sử thờ phượng lửa của Azerbaijan, du khách nên đi về phía đông của Baku đến Đền Lửa Ateshgah.
Nghi thức thờ thần lửa tại địa phương này có niên đại từ thế kỷ thứ 10 trở về trước. Cái tên Ateshgah xuất phát từ tiếng Ba Tư có nghĩa là "ngôi nhà lửa" và trung tâm của khu phức hợp là một ngôi đền thờ trên đỉnh mái vòm, được xây dựng trên một lỗ thông khí tự nhiên.
Ngôi đền gắn liền với chủ nghĩa Zoroastrian, nhưng đây là nơi thờ cúng của người theo đạo Hindu mà sử tích cụ thể đã được họ ghi lại chi tiết hơn.
Tuy nhiên, ngôi đền đã không còn được sử dụng làm nơi thờ cúng từ cuối thế kỷ 19, vào thời điểm các mỏ dầu xung quanh phát triển.
Khu phức hợp đã trở thành viện bảo tàng vào năm 1975, được đề cử là Di sản Thế giới của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO) năm 1998 và hàng năm chào đón khoảng 15.000 khách du lịch viếng thăm.