Nga, Lithuania và Liên minh Châu Âu (EU) đã căng thẳng nhiều tuần về vấn đề Kaliningrad. 

Kaliningrad, vùng lãnh thổ hải ngoại của Nga, giáp với các quốc gia EU. Vận chuyển phần lớn hàng hóa vào Kaliningad phụ thuộc vào đường sắt và đường bộ qua lãnh thổ Lithuania. 

Tuy nhiên, một số hoạt động vận chuyển hàng hóa từ lục địa Nga đến Kaliningrad bị ngừng lại từ ngày 17.6 khi Lithuania tuân thủ lệnh trừng phạt Nga của EU đưa ra.

Các biện pháp trừng phạt nhằm cấm một số sản phẩm của Nga đi qua lãnh thổ EU, như vodka và thép.

Matxcơva trước đó tuyên bố việc hạn chuyển hàng hóa từ Nga đến Kaliningrad bằng đường bộ tương đương với một cuộc phong tỏa bất hợp pháp.

Về phần mình, Vilnius cho biết không có lựa chọn nào khác ngoài tuân thủ quy định mà Brussels đưa ra. 

Sau hướng dẫn mới của Ủy ban Châu Âu về vận chuyển hàng hóa tới Kaliningrad ngày 13.7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga cho hay: “Quyết định này, xóa bỏ hạn chế với một số mặt hàng được vận chuyển bằng đường sắt, là minh chứng của chủ nghĩa hiện thực và ý thức chung mặc dù chúng tôi vẫn còn thắc mắc về nội dung của tài liệu này".

Thống đốc Kaliningrad Anton Alikhanov chia sẻ trên Telegram rằng hướng dẫn mới của EU chỉ là bước đi đầu tiên cần để giải quyết bế tắc. "Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc hướng tới loại bỏ hoàn toàn các hạn chế" - ông cho biết. 

Hướng dẫn mà EU công bố ngày 13.7 nhấn mạnh, các biện pháp trừng phạt thương mại không nên áp dụng với vận tải giữa Nga lãnh thổ hải ngoại của nước này, miễn là khối lượng không vượt quá mức trung bình trong 3 năm qua của các mặt hàng, phản ánh "nhu cầu thực tế với hàng hóa thiết yếu tại điểm đến".

Dù tuyên bố tuân theo hướng dẫn mới của EU, Bộ Ngoại giao Lithuania ra thông cáo lưu ý, các quy tắc trước đó chặn nhiều hàng hóa bị trừng phạt đến Kaliningrad là "dễ chấp nhận hơn".

"Những quy định về quá cảnh với Kaliningrad có thể tạo ra ấn tượng phi lý rằng cộng đồng xuyên Đại Tây Dương đang làm dịu quan điểm và chính sách trừng phạt Nga" - Bộ Ngoại giao Lithuania lưu ý. 

Theo hướng dẫn mới, các thành viên EU cũng được giao nhiệm vụ giám sát thương mại giữa Nga và Kaliningrad để đảm bảo "không có dòng chảy hoặc mô hình thương mại bất thường".

Việc vận chuyển hàng hóa và công nghệ quân sự cũng như lưỡng dụng tới Kaliningrad bị cấm hoàn toàn.

Kaliningrad, có một cảng biển Baltic, là nơi sinh sống của khoảng 1 triệu người, được Liên Xô sáp nhập từ Đức sau Chiến tranh Thế giới thứ hai và được kết nối với phần còn lại của Nga qua lãnh thổ EU, chủ yếu là đường sắt qua Belarus và Lithuania.

Hàng hóa thuộc danh mục nhân đạo hoặc thiết yếu, như thực phẩm, luôn được miễn trừ khỏi các lệnh trừng phạt Nga. Vận chuyển hành khách không bị cấm và công chúng vẫn có thể đến Kaliningrad bằng đường hàng không hoặc đường biển, Reuters lưu ý.