MỚI NHẤT
CƠ QUAN CỦA TỔNG LIÊN ĐOÀN LAO ĐỘNG VIỆT NAM
Bão mặt trời có thể tạo ra cực quang tuyệt đẹp trên Trái đất. Ảnh: Sai Shankar

Mùa bão từ vết đen Mặt trời đang bắt đầu

Thanh Hà LDO | 09/11/2021 19:00
Mùa bão có nguồn gốc cách Trái đất khoảng 149,6 triệu km - bão từ vết đen Mặt trời - dự kiến tác động theo cách vừa nguy hiểm tiềm tàng vừa đẹp tuyệt vời. 

"Mặt trời cung cấp cho chúng ta sự sống, nhiệt và ánh sáng. Nhưng theo định kỳ, Mặt trời phát ra luồng bức xạ ảnh hưởng đến chúng ta trên Trái đất ở những dạng khác nhau. Những luồng bức xạ này có thể ảnh hưởng đến công nghệ dựa vào Trái đất của chúng ta" - Bill Murtagh, điều phối viên tại Trung tâm Dự báo Thời tiết Không gian của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ, cho biết. 

Chuyên gia Murtagh là một trong những nhà dự báo thời tiết không gian, giống như các nhà khí tượng học dự báo thời tiết trên Trái đất.

This browser does not support the video element.

Mùa bão từ những vết đen Mặt trời đang bắt đầu. Nguồn: NOAA

Trung tâm Dự báo Thời tiết Không gian hoạt động liên tục 24/7 để quan sát Mặt trời. Trung tâm dùng các cảm biến vệ tinh và cảm biến trên Trái đất để tìm kiếm các vết đen Mặt trời. Những vết đen này có lúc có kích thước gấp 10 lần Trái đất.

Khi những vết đen Mặt trời phun trào có thể gửi một luồng năng lượng về phía Trái đất được gọi là bão mặt trời. Vào thời điểm đó, trên Trái đất, ở gần các cực, có thể quan sát được ánh sáng rực rỡ tuyệt đẹp gọi là cực quang. 

Các vết đen Mặt trời thường tối hơn bởi lạnh hơn và là nơi có từ trường mạnh nhất. Có mùa Mặt trời hoạt động mạnh, vết đen xuất hiện và phun trào thường xuyên hơn. Mùa hoạt động của Mặt trời thường có thể dự đoán trước được phần nào vì từ trường của Mặt trời đảo cực theo chu kỳ 11 năm. 

CNN lưu ý, 3-4 năm qua là thời gian hoạt động tối thiểu của Mặt trời, ít vết đen nhất và Mặt trời đang chuyển dần sang giai đoạn hoạt động tích cực hơn. 

Mùa bận rộn của những vết đen bắt đầu đồng nghĩa với việc sẽ quan sát được nhiều cực quang hơn. Theo chuyên gia Murtagh, cực quang có khả năng đạt cực đại trong khoảng thời gian từ năm 2023 đến năm 2028.

Tuần trước, có 2 cơn bão địa từ cấp 3 và đã tạo ra những hình ảnh tuyệt đẹp ở cả 2 cực của Trái đất. 

Chuyên gia Murtagh thông tin, những vụ phun trào lớn hơn ở các vết đen Mặt trời diễn ra nhanh nhất, tới Trái đất chỉ sau 16 giờ. Nhưng những vụ phun trào nhỏ hơn di chuyển chậm hơn và có thể mất vài ngày để đến được Trái đất. 

Dự báo bão địa từ ở khoảng cách 149,6 triệu km là thách thức với các chuyên gia nhưng khả năng dự báo luôn được cải thiện theo thời gian. 

Dù cực quang là hiện tượng kỳ diệu nhưng cũng có những mối nguy hiểm tiềm ẩn của thời tiết không gian có thể tác động tới con người trên Trái đất. Những cơn bão này có thể tiềm ẩn nguy cơ không chỉ với các vệ tinh và phi hành gia, mà cả với những người trên Trái đất. Những cơn bão bức xạ có thể làm hỏng hoặc phá hủy các vệ tinh và thậm chí gây ảnh hưởng đến các hãng hàng không.

Phi hành gia cơ quan Vũ trụ Châu Âu Thomas Pesquet chụp ảnh cực quang từ trạm vũ trụ ISS hôm 4.11. Ảnh: ESA

Thời tiết không gian cũng có thể làm gián đoạn máy biến áp và lưới điện, gây ảnh hưởng tạm thời tới cả một vùng nhất đinh. Tháng 3.2989, thời tiết không gian khiến toàn bộ lưới điện bị mất điện, ảnh hưởng đến toàn bộ thành phố Montreal cũng như tỉnh Quebec của Canada. NASA mô tả ngày này là: "Ngày Mặt trời mang đến bóng tối". 

Tin mới nhất

Gợi ý dành cho bạn