Kỷ lục này xác nhận rằng, khu vực rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới đang phải hứng chịu đợt hạn hán tồi tệ nhất, chỉ hơn hai năm sau trận lũ.

Mực nước tại cảng của thành phố Manaus (Brazil) đã xuống thấp tới 13,5m, giảm từ mức 30,02m được ghi nhận vào tháng 6.2021 – mức cao nhất được ghi nhận. Sông Negro chiếm khoảng 10% diện tích lưu vực sông Amazon và là lưu vực có lượng nước lớn thứ sáu trên thế giới.

Sông Madeira, một nhánh chính khác của sông Amazon, cũng ghi nhận mực nước thấp kỷ lục, khiến đập thủy điện Santo Antonio - đập thủy điện lớn thứ tư của Brazil phải đóng cửa.

Trên khắp sông Amazon, mực nước sông thấp đã khiến hàng trăm khu dân cư ven sông bị cô lập và gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn nước sinh hoạt. Hạn hán cũng làm gián đoạn hoạt động giao thông thương mại cung cấp nhiên liệu cho Manaus - thành phố 2 triệu dân và sở hữu một khu công nghiệp lớn.

Manaus là thành phố lớn nhất và là thủ phủ của bang Amazonas - bang bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi hạn hán của Brazil. Vào cuối tháng 9, 55 trong số 62 thành phố của bang đã rơi vào tình trạng khẩn cấp do hạn hán nghiêm trọng.

Khu cảng Marina do Davi nhộn nhịp một thời giờ được bao quanh bởi đất khô cằn.

Một tháng qua, Brazil đã chuyển sang sử dụng loại thuyền có công suất thấp hơn, phù hợp hơn với vùng nước nông, nhưng vẫn không thể tiếp cận hầu hết các khu dân cư dọc Taruma-Açu, một nhánh của sông Negro. Một số cư dân sống ven sông phải đi bộ tới ba giờ để đến nhà. Hoạt động du lịch cũng bị ngừng hoàn toàn.

Manaus và các thành phố lân cận khác cũng đang phải hứng chịu nhiệt độ cao và khói dày đặc từ các vụ cháy gần đó do phá rừng và đốt cỏ. Hạn hán được cho cũng có thể là nguyên nhân khiến hàng chục cá heo sông chết ở hồ Tefe, gần sông Amazon.

Đây là một sự tương phản đáng kinh ngạc so với tháng 7.2021, khi nước sông Negro chiếm lĩnh tỉ lệ lớn khu vực trung tâm thành phố Manaus. Trận lụt lịch sử cũng tàn phá mùa màng của hàng trăm ngôi làng ven sông.

Philip Fearnside, một nhà nghiên cứu người Mỹ tại Viện Nghiên cứu Amazonian Brazil, dự đoán tình hình sẽ xấu đi cả trong hiện tại và tương lai với tần suất và mức độ nghiêm trọng ngày càng tăng do biến đổi khí hậu.

Ông cho biết, nước bề mặt ở vùng xích đạo phía đông Thái Bình Dương hiện ấm hơn so với thời kỳ El Niño “Godzilla” năm 2015-2016 và đang mở rộng phạm vi ảnh hưởng. Khu vực phía bắc của sông Amazon cũng chịu ảnh hưởng bởi hiện tượng này khi phải vật lộn với hạn hán.