2 vòng trừng phạt

Trong 1 tuyên bố ngày 8.8, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert cho biết, các biện pháp trừng phạt dự kiến sẽ có hiệu lực vào ngày 22.8, phù hợp với Đạo luật kiểm soát vũ khí hóa sinh và loại bỏ chiến tranh năm 1991. Bộ Ngoại giao Mỹ đã thông báo cho quốc hội nước này về 2 vòng trừng phạt theo Đạo luật 1991. Trừ khi Nga có những bước đi nhất định, nếu không, vòng trừng phạt thứ 2 sẽ còn khắc nghiệt hơn vòng đầu tiên.

Vòng trừng phạt thứ nhất nhắm vào một số mặt hàng mà Mỹ xuất khẩu sang Nga có thể sử dụng cho các mục đích quân sự, được gọi là công nghệ sử dụng kép và được cho là có ảnh hưởng tới an ninh quốc gia. Đây là những mặt hàng nhạy cảm, thường được xem xét cẩn trọng theo từng trường hợp trước khi được xuất khẩu. Với trừng phạt mới, các mặt hàng này sẽ bị từ chối xuất khẩu.

Để tránh làn sóng trừng phạt thứ 2 của Mỹ liên quan đến vụ việc ở Salisbury, Nga phải đảm bảo rằng, vũ khí hóa học, sinh học sẽ không được sử dụng chống lại công dân Nga và cho phép các quan sát viên của Liên Hợp Quốc tiến hành các cuộc kiểm tra - đại diện cao cấp của Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố và nói, điều kiện này mang tính “đòi hỏi gắt gao”, đồng thời lưu ý Nga phải đưa ra “bảo đảm sẽ không thực hiện hành động như vậy trong tương lai”. Quan chức nói thêm, Nga có 90 ngày để thực hiện yêu cầu của Mỹ.

Giới chức Nga chắc chắn sẽ có những phản ứng phù hợp và đáp trả tương xứng. Trong ngày 9.8, Đại sứ quán Nga tại Mỹ lên tiếng, khẳng định Washington không có bất cứ bằng chứng nào về vai trò của Mátxcơva trong vụ đầu độc cựu điệp viên. Đại sứ quán Nga cũng tái khẳng định với Bộ Ngoại giao Mỹ, những tuyên bố trước đây của chính phủ Nga về “yêu cầu một cuộc điều tra mở và minh bạch”, đồng thời cho rằng, các biện pháp trừng phạt mới là “khắc nghiệt”. Còn Phó Đại diện thường trực thứ nhất của Nga tại Liên Hợp Quốc - ông Dmitry Polyanskiy - viết trên Twitter: “Không có bằng chứng, không có manh mối, không logic... Chỉ có 1 quy tắc đó là đổ lỗi mọi thứ lên Nga, bất kể nó vô lý và ngớ ngẩn thế nào”.

Hậu quả

Giới phân tích nhận định, đòn trừng phạt mới của Mỹ được xem là nặng nề nhất trong những năm gần đây và có thể khiến quan hệ giữa 2 cường quốc lớn nhất thế giới đóng băng, bất chấp nỗ lực phá băng của 2 nhà lãnh đạo Trump-Putin. CNN dẫn lời 1 quan chức cao cấp Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, vòng trừng phạt thứ nhất có thể ảnh hưởng “càn quét” đến nền kinh tế Nga, trong đó các công ty bị ảnh hưởng chiếm đến 70% nền kinh tế Nga và 40% lực lượng lao động. “Có thể thương mại sẽ bị ảnh hưởng lên đến hàng trăm triệu đôla” - quan chức nói.

Vòng trừng phạt thứ 2, theo cựu quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ, Mark Simakovsky, sẽ nhắm mục tiêu vào xuất khẩu của Nga sang Mỹ, và về mặt lý thuyết, có thể bao gồm cấm các chuyến bay của hãng hàng không nhà nước Aeroflot, cũng như hạ thấp quan hệ ngoại giao. Tuy nhiên, ông Simakovsky hoài nghi rằng, vòng trừng phạt thứ 2 sẽ được áp dụng, “vì áp lực chính trị, chỉ trích của Đảng Dân chủ và cuộc bầu cử giữa kỳ sắp tới ở Mỹ”.

Đây là lần thứ 3, Mỹ tung đòn trừng phạt Nga vì vụ điệp viên, nhưng lần này, giới chức Bộ Ngoại giao Mỹ nói, dù áp đặt chế tài mới, nhưng “Washington vẫn muốn duy trì quan hệ với Mátxcơva”.