Ngày 11.4, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho biết, các quan chức quốc phòng và ngoại giao hàng đầu của Mỹ và Philippines đã thống nhất hoàn thành lộ trình hỗ trợ an ninh của Mỹ cho Philippines trong vòng 5 đến 10 năm tới.
Reuters dẫn lời ông Austin cho hay, hai đồng minh lâu năm đã thảo luận về việc cung cấp “các nền tảng phòng thủ ưu tiên” bao gồm radar, máy bay không người lái, máy bay vận tải quân sự và các hệ thống phòng không và ven biển tại cuộc họp 2+2 ở Washington, có sự tham gia của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo.
Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo cũng phát biểu trong cuộc họp báo rằng hai bên đã “tăng gấp đôi” cam kết hiện đại hóa liên minh Philippines - Mỹ để xác nhận “quan hệ đối tác song phương cần đóng vai trò mạnh mẽ hơn trong việc duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật pháp quốc tế”.
Các chuyên gia - bao gồm cả các cựu quan chức quốc phòng Mỹ - nói rằng Washington coi Manila là một địa điểm tiềm năng để đặt các hệ thống tên lửa, rocket và pháo binh.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Austin nói còn “quá sớm” để thảo luận về những khí tài mà Mỹ muốn bố trí tại các căn cứ quân sự ở Philippines theo Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Tăng cường (EDCA) được mở rộng gần đây.
Ông Manalo cho biết, các địa điểm của EDCA chủ yếu nhằm mục đích cải thiện khả năng tương tác quân sự, giải quyết các thảm họa nhân đạo tiềm tàng “và có thể ứng phó với các loại thách thức an ninh khác”, nhưng không nói rõ chi tiết.
Lầu Năm Góc chưa cho biết cụ thể các địa điểm bổ sung sẽ được sử dụng cho mục đích gì, ngoại trừ công việc đó sẽ bao gồm việc mở rộng sân bay và huấn luyện liên quan đến khí tài hải quân.
Theo ông Manalo, Washington và Manila sẽ cần thảo luận về quyền tiếp cận của Mỹ vào các địa điểm của EDCA.
EDCA cho phép Mỹ tiếp cận các căn cứ của Philippines để huấn luyện chung, định vị trước thiết bị và xây dựng các cơ sở như đường băng, kho chứa nhiên liệu và nhà ở quân sự, nhưng không phải là sự hiện diện thường trực.
Quan hệ Mỹ - Philippines đã ấm lên đáng kể dưới thời Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr, và cuộc gặp 2+2 là cuộc gặp đầu tiên kiểu này sau 7 năm.
Tổng thống Marcos nhấn mạnh, các căn cứ quân sự mà Mỹ có thể tiếp cận sẽ không được sử dụng để thực hiện các cuộc tấn công, và thỏa thuận với Washington được thiết kế để tăng cường khả năng phòng thủ của Philippines.