Tháng trước, trong cuộc hội đàm cấp cao tại Honolulu, Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ và Liên bang Micronesia (FSM) đã đồng ý xây dựng một căn cứ mới ở đảo quốc này, một quần đảo gồm hơn 600 hòn đảo nằm trên Tây Thái Bình Dương, cách Hawaii khoảng 5.600km.
Động thái này được coi là một trong những nỗ lực không ngừng của chính quyền Tổng thống Joe Biden nhằm tăng cường dấu ấn của Mỹ ở Châu Đại Dương.
Tuy nhiên, cho đến nay, thông tin chi tiết về căn cứ này rất khan hiếm, gây lo lắng cho một số công dân Micronesia về sự gián đoạn cuộc sống của họ và về ý tưởng mở rộng quân sự của Mỹ trong khu vực.
Sam Illesugam, 41 tuổi, có rất nhiều câu hỏi về căn cứ quân sự mới: Lớn như thế nào? Loại cơ sở nào?
“Tất cả những câu hỏi đó vẫn còn rất nhiều đối với chúng tôi” - Illesugam nói với The World.
Illesugam, hiện đang sống và làm việc tại lãnh thổ Guam của Mỹ, vẫn còn anh chị em và gia đình khác ở Yap, một trong bốn tiểu bang của Liên bang Micronesia. Ông nói: “Bất cứ khi nào có sự thay đổi đột ngột sẽ làm thay đổi cảnh quan xã hội các hòn đảo của chúng tôi. Các hòn đảo của chúng tôi rất, rất nhỏ. Bất kỳ sự thay đổi nào đối với lối sống sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến chúng tôi”.
Ngày nay, Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ đã có khoảng 375.000 nhân viên quân sự và dân sự làm việc trên khắp Châu Á - Thái Bình Dương.
Liên bang Micronesia không trả lời câu hỏi của The World về cách thức hoặc nếu, họ có kế hoạch thông báo cho công chúng không. Nhưng Tổng thống David W. Panuelo đã tuyên bố rõ ràng rằng thỏa thuận mà ông đưa ra để xây dựng căn cứ quân sự Mỹ là vì lợi ích của người dân Micronesia, vốn được đảm bảo bởi mối quan hệ rất đặc biệt với Washington.
“Các quốc gia thuộc hiệp ước liên kết tự do thực sự là một phần của quê hương và vì vậy, chúng tôi đang được Mỹ bảo vệ” - Tổng thống Panuelo nói với hãng ABC sau cuộc họp ở Hawaii.
Liên bang Micronesia là một đảo quốc nằm ở Thái Bình Dương, phía đông bắc của Papua New Guinea. Quốc gia này là một quốc gia có chủ quyền liên kết tự do với Mỹ. Liên bang Micronesia trước đây là một phần của Lãnh thổ Ủy thác Quần đảo Thái Bình Dương, một Lãnh thổ ủy thác Liên Hợp Quốc do Mỹ điều hành. Vào năm 1979 họ đã viết một bản hiến pháp, và vào năm 1986 độc lập theo Hiệp ước Liên kết Tự do với Mỹ.
Ngoài Liên bang Micronesia, Palau và Quần đảo Marshall cũng ký kết Hiệp ước Liên kết tự do với Washington. Các hiệp ước này được đàm phán lại vài năm một lần và thông qua đó, ba quốc gia đã nhận được hàng trăm triệu USD viện trợ.
Satu Limaye, phó chủ tịch của Trung tâm Đông Tây, cho biết cũng có một điều khoản quân sự quan trọng trong các thỏa thuận, cho phép công dân gia nhập quân đội Mỹ. Phiên bản gần đây nhất của Hiệp ước Liên kết Tự do yêu cầu Mỹ bảo vệ Liên bang Micronesia và trao cho quyền sử dụng các cơ sở, căn cứ, địa điểm.