Lời hứa của Tổng thống Donald Trump “sẽ tệ hơn bất kỳ ai nếu cần” để phát triển công nghệ vũ khí không gian “nhanh hơn phần còn lại của thế giới” sẽ châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang mới mà không bảo đảm an toàn cho Mỹ - đại tá về hưu Mikhail Khodarenok, chuyên gia quân sự từng phục vụ trong lực lượng phòng thủ tên lửa Nga, nói với RT.
“Việc quân sự hoá không gian là không thể tránh khỏi và Mỹ sẽ từ bỏ bất kỳ hiệp ước không phổ biến nào ngáng đường” - chuyên gia hàng đầu Nga cho biết.
Hôm 17.1, Tổng thống Donald Trump đã công bố Báo cáo Phòng thủ Tên lửa dài 108 trang tại Lầu Năm Góc. Báo cáo cho biết, Mỹ nên cải tiến chương trình phòng thủ tên lửa để chống lại các mối đe doạ bên ngoài. Báo cáo bao gồm các kế hoạch nghiên cứu hệ thống cảm biến quỹ đạo có thể để đánh chặn và ngăn chặn tên lửa đang bay đến.
BBC dẫn lời một quan chức giấu tên cho biết không gian là "chìa khóa" của phòng thủ tên lửa.
"Một cảm biến dựa trên không gian là thứ chúng tôi đang xem xét để giúp cảnh báo sớm và theo dõi và phán đoán tên lửa khi chúng được phóng đi" - quan chức này nói với phóng viên.
Tuy nhiên, quan chức này nhấn mạnh quân đội chỉ đang xem xét liệu một hệ thống như vậy có thể hoạt động, và chưa có quyết định nào được đưa ra.
Mặc dù vậy, ông Khodarenok tin rằng đây không phải là tuyên bố suông mà là “vấn đề của tương lai gần”.
“Hiện tại không có hệ thống phòng thủ tên lửa nào có khả năng bắn vào không gian, nhưng có lý do để tin rằng chúng sẽ xuất hiện ngay lập tức. Vai trò của chúng sẽ không chỉ là cung cấp phòng thủ tên lửa, mà còn cung cấp vỏ bọc cho hạm đội quỹ đạo của Mỹ” - ông Khodarenok nói.
Nhưng chuyên gia không chắc chắn về việc công nghệ mới, như lớp cảm biến trong không gian để tìm và tiêu diệt tên lửa đang phóng đến, sẽ thay đổi sự cân bằng chiến lược.
“Nếu tên lửa siêu thanh Avangard của Nga mang đầu đạn lượn được triển khai để chống lại hệ thống phòng thủ Mỹ thì hiệu quả của tên lửa không gian Mỹ sẽ giảm xuống và trong một số trường hợp có thể bằng 0” - chuyên gia Nga nhận định.
Ông Khodarenok lưu ý, công nghệ mới có thể giúp Mỹ được bảo vệ trước Iran hay Triều Tiên - cả hai nước đều được nhắc đến trong báo cáo của Mỹ. Nhưng đối với ông, các câu hỏi vẫn nằm ở khả năng của các hệ thống phòng thủ tối tân đã được xây dựng, như hệ thống tên lửa tầm cao giai đoạn cuối THAAD và Aegis - vốn vẫn chưa được kiểm chứng trong điều kiện thực địa - chứ đừng nói đến những hệ thống vẫn chỉ tồn tại trên giấy.
Báo cáo công bố tại Lầu Năm Góc được đưa ra vài tháng sau khi một ủy ban chuyên gia công bố báo cáo đúng mức về chiến lược quốc phòng của Tổng thống Donald Trump và lập luận rằng "biên độ ưu việt" của Mỹ hiện đang "giảm mạnh".
Báo cáo này cho biết có "những thách thức khẩn cấp phải được giải quyết nếu Mỹ muốn tránh tổn hại lâu dài đến an ninh quốc gia".
Các đề xuất vũ khí trong bản báo cáo quốc phòng mới lặp lại kế hoạch của Mỹ được phát triển từ thập kỷ 1980.
Được biết đến với tên gọi "Star Wars" (chiến tranh giữa các vì sao), Sáng kiến Phòng thủ Chiến lược là một lá chắn tên lửa được lên kế hoạch để bảo vệ Mỹ khỏi các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa.
Tổng thống Ronald Reagan công bố khái niệm này vào năm 1983, nhưng cuối cùng nó bị loại bỏ vào năm 1993 sau khi kết thúc Chiến tranh Lạnh.