Theo CNN, Eliseo Gil, cựu giám đốc khai quật tại khu khảo cổ La Mã Iruña-Veleia, đã bị tuyên án tù và nộp phạt vì đã giả mạo các phát hiện khảo cổ được coi là lịch sử. Theo tuyên án, chính bị cáo đã tự thực hiện điều này hoặc "thông qua người thứ 3".

Vào năm 2005 và 2006, ông Gil tuyên bố rằng nhóm nghiên cứu của mình đã tìm thấy những mảnh đất sét tại 1 địa điểm gần thành phố Vitoria-Gasteiz, Basque, Tây Ban Nha. Các cổ vật được cho là có từ thế kỷ thứ III sau Công nguyên. Trên cổ vật có chữ tượng hình Ai Cập mô tả cảnh Chúa Jesus bị đóng đinh ở thập tự giá và dấu vết của ngôn ngữ xứ Basque.

Vào thời điểm đó, phát hiện này được coi là một cuộc cách mạng vì đã cho thấy ngôn ngữ xứ Basque tồn tại dưới dạng chữ viết sớm hơn 800 năm so với dấu mốc trước đó đang được ghi nhận.

Tuy nhiên, theo Reuters, hai năm sau, một ủy ban đa ngành về ngôn ngữ học, lịch sử cổ đại, khảo cổ học, hóa học và triết học đã lật tẩy phát hiện này là giả mạo.

Các chuyên gia nghiên cứu cổ vật đã nhận ra sự không nhất quán về cú pháp, cách viết của từ, tên và cụm từ không phù hợp với niên đại.

Phán quyết được tòa án thành phố Vitoria-Gasteiz đưa ra sau khoảng thời gian dài ông Gil và nhóm nghiên cứu kiên quyết phủ nhận các cáo buộc.

Kết quả điều tra cho thấy đây là “một trong những vụ làm giả di chỉ khảo cổ lớn nhất thế giới về thời kỳ La Mã”. Những mảnh gốm khai quật được đã bị khắc thêm ký tự và được thổi phồng là “có giá trị lớn về lịch sử và văn hóa”.