Những gì mà ông Pompeo đưa ra trong bài phát biểu ấy chưa đủ để hình hài được hết văn kiện chính sách quan trọng này, bởi, để được như vậy thì nó vẫn còn quá sơ sài.

Nhưng trong đấy đã thể hiện rất rõ mục tiêu cao xa, định hướng chiến lược và một số biện pháp cụ thể cho thời gian tới.

Tầm nhìn này là bước thực hiện cụ thể ý tưởng mới về khu vực Thái Bình Dương - Ấn Độ Dương được Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra nhân dịp hội nghị cấp cao APEC tại Việt Nam hồi cuối năm ngoái.

Tinh thần cốt lõi của tầm nhìn này là liên kết khu vực Thái Bình Dương với khu vực Ấn Độ Dương, đảm bảo các quyền tự do và tự quyết cho tất cả các quốc gia và dân tộc trong khu vực, cũng như rộng mở để tất cả có thể tiếp cận và tận dụng những cơ hội, điều kiện có được từ “khu vực liên kết, tự do và rộng mở” Thái Bình Dương - Ấn Độ Dương nhằm phát triển và hội nhập quốc tế.

Điều đáng chú ý ở đây là, Mỹ đưa ra ý tưởng và dự liệu cụ thể của Mỹ để mời các nước tham gia, nhưng không coi đấy là định hướng hợp tác duy nhất cho khu vực.

Bốn trụ cột chính hiện tại cho ý tưởng này vẫn là Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Australia. Trung Quốc chưa tham gia, nhưng như thế không có nghĩa là Trung Quốc không được tham gia và sẽ không tham gia.

Những nước trụ cột khác và các nước tham gia rồi sẽ có tầm nhìn riêng của họ về khu vực, bổ sung và kết nối với nhau. Sự khác biệt với kế hoạch Một vành đai, một con đường của Trung Quốc chính ở đấy.

Với sự bố trí tài chính như được ông Pompeo công bố thì việc làm cụ thể của Mỹ còn ít. Rõ ràng, phía Mỹ coi đấy chỉ là sự khởi đầu, sự kích hoạt của cả một quá trình, sẽ được bổ sung thêm sau này. Nếu tất cả các bên tham gia đều tích cực tham gia bằng đóng góp tài chính và ý tưởng hợp tác thì hiệu ứng cộng hưởng của khu vực liên kết này sẽ rất lớn.