Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố người thắng giải Nobel Vật lý 2021 vào khoảng 11h45 sáng 5.10, giờ địa phương (khoảng 16h45, giờ Hà Nội).
Nobel Vật lý năm nay tôn vinh các phương pháp mới để mô tả các hệ thống phức tạp và dự đoán hành vi lâu dài của những hệ thống này. Trong đó, một hệ thống có tầm quan trọng thiết yếu với loài người là khí hậu Trái đất.
Trong đó, 2 nhà khoa học Syukuro Manabe và Klaus Hasselmann cùng được trao một nửa giải thưởng Nobel Vật lý năm 2021 “cho việc lập mô hình vật lý về khí hậu Trái đất, định lượng sự biến đổi và dự đoán đáng tin cậy sự nóng lên toàn cầu”.
Nhà khoa học Syukuro Manabe làm việc tại Đại học Princeton, Mỹ trong khi Klaus Hasselmann làm việc tại Viện Max Planck về Khí tượng học ở Hamburg, Đức.
Nhà khoa học Syukuro Manabe đã chứng minh mức độ gia tăng của carbon dioxide trong khí quyển dẫn đến nhiệt độ trên bề mặt Trái đất tăng lên như thế nào. Công việc của ông đặt nền móng cho sự phát triển của các mô hình khí hậu hiện nay.
Trong khi đó, Klaus Hasselmann đã tạo ra mô hình liên kết thời tiết và khí hậu với nhau. Phương pháp của ông được sử dụng để chứng minh rằng nhiệt độ tăng trong khí quyển là do con người phát thải carbon dioxide.
Một nửa giải Nobel Vật lý 2021 được trao cho nhà khoa học Giorgio Parisi thuộc Đại học Sapienza ở Rome, Italia “cho khám phá ra tác động qua lại của sự rối loạn và dao động trong các hệ thống vật lý từ quy mô nguyên tử đến hành tinh”.
Nhà khoa học Giorgio Parisi đã phát hiện ra các mô hình ẩn trong các vật liệu phức tạp hỗn loạn. Khám phá của ông là một trong những đóng góp quan trọng nhất cho lý thuyết về hệ thống phức tạp.
Giải thưởng Nobel Vật lý vinh danh những khám phá về các lực cơ bản của tự nhiên và các hiện tượng vũ trụ. Việc một số nhà khoa học làm việc trong các lĩnh vực liên quan cùng nhận giải thưởng Nobel là điều bình thường.
Năm ngoái, giải thưởng Nobel Vật lý được trao cho nhà khoa học Andrea Ghez người Mỹ, Roger Penrose người Anh và Reinhard Genzel của Đức cho nghiên cứu về hố đen.
Giải thưởng Nobel danh giá bao gồm huy chương vàng và 10 triệu kronor Thụy Điển (hơn 1,14 triệu USD). Số tiền thưởng lấy từ di sản của nhà phát minh người Thụy Điển Alfred Nobel, người đã qua đời năm 1895, để lại.
Ngày 4.10, Ủy ban Nobel đã trao giải Nobel Y học cho 2 nhà khoa học người Mỹ David Julius và Ardem Patapoutian cho những khám phá về cách cơ thể con người cảm nhận nhiệt độ và xúc giác.
Trong những ngày tới, giải thưởng Nobel cũng sẽ được trao cho những công trình xuất sắc trong các lĩnh vực hóa học, văn học, hòa bình và kinh tế.