Công ty Caspian Pipeline Consortium (CPC) dự kiến sẽ tiếp tục là nhà xuất khẩu dầu hàng đầu của Kazakhstan, bất chấp việc Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev kêu gọi các nhà sản xuất nước này tìm kiếm tuyến đường thay thế để tránh đi qua lãnh thổ Nga.
Theo trang Upstream Online, Caspian Pipeline Consortium vận hành đường ống cùng tên dài 1.500 km từ tỉnh Atyrau ở phía tây Kazakhstan đến một cảng biển gần Novorossiysk của Nga trên Biển Đen. Khi đi vào hoạt động đầy đủ, khu cảng này xử lý khoảng 80% tổng lượng dầu xuất khẩu của Kazakhstan và có khả năng cung cấp hơn 1% lượng dầu tiêu thụ toàn cầu.
CPC cũng đóng vai trò là tuyến xuất khẩu chính cho ba khu khai thác dầu mỏ khổng lồ của Kazakhstan do các công ty phương Tây đứng đầu - Tengiz, Kashagan và Karachaganak - cho phép nước này được miễn trừ các lệnh trừng phạt của phương Tây áp đặt lên Nga sau chiến dịch quân sự ở Ukraina.
Kazakhstan và Nga vẫn giữ mối quan hệ chặt chẽ. Tổng thống Tokayev và Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp nhau thường xuyên vào năm ngoái để thảo luận về hợp tác chung. Các thỏa thuận năng lượng là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự và Kazakhstan mở rộng vai trò là quốc gia trung chuyển khí đốt Nga đến Trung Á và Trung Quốc.
Tuy nhiên, sau các lệnh trừng phạt quốc tế áp đặt lên Nga, các quan chức chính phủ Kazakhstan đã bắt đầu kêu gọi các nhà sản xuất dầu của nước này xem xét các tuyến xuất khẩu thay thế, bao gồm cả việc khôi phục các chuyến hàng qua biển Caspi đến Azerbaijan. Tuyến đường này từng hoạt động nhộn trước khi đường ống Caspian đi vào hoạt động.
Phó giám đốc điều hành Caspian Pipeline Consortium, Kairgeldy Kabyldin trong tuần này cho biết, Kazakhstan chưa có tuyến đường thay thế nào khác.
Trong khi đó, Giám đốc điều hành Nikolay Gorban nhấn mạnh rằng, bất chấp những gợi ý từ giới truyền thông và các nhà phân tích, hoạt động của đường ống chưa bao giờ bị gián đoạn vì “vì lý do chính trị”.
Liên doanh dầu khí lớn nhất đất nước, Tengiz - do tập đoàn Chevron của Mỹ đứng đầu - đã đạt được kỷ lục xuất khẩu dầu thô trong năm 2023, xuất khẩu gần 1,2 triệu thùng dầu/ngày từ Kazakhstan.
Trong khi đó, ông Gorban cho biết thêm, đường ống Caspian đã tăng công suất cung cấp cho Kazakhstan lên khoảng 1,5 triệu thùng/ngày, thông qua chương trình tháo gỡ tắc nghẽn lớn bắt đầu vào năm 2019.
Theo ông, Gorban, bất chấp áp lực lạm phát chung ở Kazakhstan và Nga, Caspian Pipeline chưa có cuộc đàm phán nào với các cổ đông về việc tăng phí vận chuyển, và mức thuế vẫn không thay đổi kể từ khi đường ống bắt đầu hoạt động vào năm 2001.
Ông Gorban nói thêm, nhà điều hành đang tìm cách mở rộng khả năng lưu trữ bằng cách lắp đặt thêm các bể chứa tại các trạm bơm chính.
Ông Gorban thừa nhận, trong khi đường ống dẫn dầu Caspian được loại trừ khỏi các lệnh trừng phạt đối với Nga, các nhà cung cấp quốc tế bắt đầu thận trọng với việc cung cấp thiết bị cho nhà điều hành này.