Biến thể đáng lo ngại
Biến thể SARS-CoV-2 mới lần đầu tiên được phát hiện ở phía nam Châu Phi. Việc phân loại đặt Omicron vào danh mục biến thể đáng lo ngại cùng với biến thể Delta đang thống trị toàn cầu và các đối thủ yếu hơn là Alpha, Beta và Gamma.
“Dựa trên những bằng chứng được trình bày cho thấy, sự thay đổi có hại trong dịch tễ học COVID-19, WHO đã chỉ định B.1.1.529 là biến thể đáng lo ngại (VOC), có tên là Omicron" - AFP dẫn thông báo của cơ quan y tế Liên Hợp Quốc.
Theo WHO, có thể mất vài tuần để hoàn thành các nghiên cứu về Omicron xem có bất kỳ thay đổi nào về khả năng lây truyền, mức độ nghiêm trọng hoặc tác động đến vaccine, xét nghiệm và phương pháp điều trị COVID-19 không.
Mối lo tái nhiễm
Việc đưa ngay biến thể virus mới gây dịch COVID-19 vào nhóm đáng lo ngại diễn ra ngay sau cuộc họp trực tuyến khẩn của nhóm cố vấn chuyên môn của WHO về sự tiến hóa của SARS-CoV-2.
Biến thể Omicron lần đầu tiên được báo cáo cho WHO từ Nam Phi vào ngày 24.11.
Ca nhiễm biến thể Omicron được xác nhận đầu tiên trong một mẫu bệnh phẩm thu thập vào ngày 9.11. Trong những tuần gần đây, các ca nhiễm COVID-19 ở Nam Phi đã tăng mạnh, trùng với thời điểm biến thể SARS-CoV-2 mới được phát hiện.
“Biến thể này có một số lượng lớn các đột biến, trong đó có một số đột biến đáng lo ngại” - WHO chỉ ra những đặc điểm đáng lo ngại.
“Bằng chứng sơ bộ cho thấy, nguy cơ tái nhiễm với biến thể này tăng lên so với các VOC khác” - WHO lưu ý. Theo cơ quan y tế Liên Hợp Quốc, số ca nhiễm Omicron dường như đang tăng lên ở hầu hết các tỉnh của Nam Phi.
Về phương pháp xét nghiệm với biến thể mới, WHO thông tin thêm: “Các phương pháp chẩn đoán PCR SARS-CoV-2 hiện tại tiếp tục phát hiện ra biến thể này".
Tên biến thể mới theo bảng chữ cái Hy Lạp
Tất cả virus đều biến đổi theo thời gian, bao gồm cả SARS-CoV-2, virus gây COVID-19.
Cuối năm 2020, sự xuất hiện của các biến thể làm nguy cơ với sức khỏe cộng đồng toàn cầu khiến WHO bắt đầu xác định đó là các biến thể cần quan tâm và biến thể đáng lo ngại để thông báo về cách ứng phó với đại dịch.
Cơ quan y tế Liên Hợp Quốc đã quyết định đặt tên cho các biến thể theo các chữ cái trong bảng chữ cái Hy Lạp, để tránh việc các biến thể được đặt tên theo nơi phát hiện.
Ngày 26.11, WHO kêu gọi các quốc gia tăng cường giám sát và nỗ lực xác định trình tự virus để hiểu rõ hơn về các biến thể lưu hành.
Bà Maria Van Kerkhove - trưởng nhóm chuyên môn của WHO về COVID-19 - kêu gọi mọi người thực hiện các biện pháp làm giảm khả năng nhiễm virus.
“Các biện pháp y tế công cộng đã được chứng minh trở nên quan trọng hơn bao giờ hết" - bà nhấn mạnh. Những biện pháp này gồm giãn cách xã hội, đeo khẩu trang, tránh không gian đông đúc và ở nơi có thông gió tốt và "khi đến lượt, hãy tiêm phòng”.
Mối lo ngại về đi lại
Ngoài Nam Phi, Omicron đã được phát hiện ở Israel trong một người đến từ Malawi, Botswana, Bỉ và Hong Kong (Trung Quốc).
Mặc dù các quốc gia đang nghiên cứu về khả năng cấm các chuyến bay, WHO trước đó đã cảnh báo tránh áp đặt các hạn chế đi lại với biến thể Omicron.
Tổ chức y tế Liên Hợp Quốc cho biết, các quốc gia nên thực hiện cách tiếp cận khoa học và dựa trên rủi ro khi xem xét các biện pháp hạn chế đi lại theo biến thể, nhưng thận trọng trước các biện pháp hạn chế.
Người phát ngôn Christian Lindmeier nói: “Tại thời điểm này, một lần nữa, việc áp dụng các biện pháp đi lại cần thận trọng".
Ngoài Delta, Omicron và 3 VOC khác, hiện có 2 biến thể SARS-CoV-2 cấp thấp hơn là biến thể cần quan tâm và 7 biến thể khác đang được theo dõi.
Biến thể Delta, có khả năng lây truyền cao hơn chủng ban đầu, đang áp đảo trên toàn thế giới. Trong số 845.000 trình tự gene của virus SARS-CoV-2 được cập nhật cho sáng kiến khoa học toàn cầu GISAID, với các mẫu vật được thu thập trong 60 ngày qua, 99,8% là Delta.