Trong một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Geoscience Frontiers, một nhóm nhà nghiên cứu Mỹ đã phân tích thời gian của 89 sự kiện địa chất trong 260 triệu năm qua - chẳng hạn như sự kiện tuyệt chủng ở biển và đất liền, các sự kiện thiếu khí đại dương, dao động mực nước biển - từ các tài liệu địa chất gần đây.
“Nhiều nhà địa chất tin rằng các sự kiện địa chất là ngẫu nhiên theo thời gian. Nhưng nghiên cứu của chúng tôi cung cấp bằng chứng thống kê của một chu kỳ chung, cho thấy những sự kiện địa chất này có mối tương quan và không phải ngẫu nhiên” - giáo sư Michael Rampino, nhà địa chất tại Khoa Sinh học, Đại học New York (Mỹ), cho biết.
Sử dụng dữ liệu xác định niên đại, giáo sư Rampino và các đồng nghiệp đã thực hiện phân tích quang phổ trên hồ sơ của 89 sự kiện địa chất lớn trong 260 triệu năm qua, bao gồm các sự kiện tuyệt chủng ở biển và đất liền, các sự kiện thiếu khí đại dương, dao động mực nước biển, các vụ phun trào bazan lục địa và những thay đổi trong tốc độ lan truyền của đáy biển.
Các nhà khoa học phát hiện ra rằng, những sự kiện địa chất này thường tập hợp ở 10 mốc thời gian khác nhau trong 260 triệu năm, được nhóm lại thành các đỉnh (peak) hoặc xung (pulse), cách nhau khoảng 27,5 triệu năm.
Cụm sự kiện địa chất gần nhất cách đây khoảng 7 triệu năm, cho thấy hoạt động địa chất lớn tiếp theo có thể xảy ra trong hơn 20 triệu năm nữa trong tương lai.
Các tác giả cho rằng những xung này có thể là một hàm số của các chu kỳ hoạt động trong các quá trình địa vật lý-bên trong Trái đất liên quan đến động lực của kiến tạo mảng và khí hậu. Tuy nhiên, các chu kỳ tương tự trong quỹ đạo của Trái đất trong không gian cũng có thể đang diễn ra những sự kiện này.
"Các mối tương quan và tính chu kỳ được thấy trong các đợt địa chất có thể hoàn toàn là do động lực học bên trong Trái đất, ảnh hưởng đến kiến tạo và khí hậu toàn cầu, nhưng các chu kỳ tương tự trong quỹ đạo của Trái đất trong Hệ Mặt trời và trong Dải Ngân hà cũng có thể đang diễn ra những sự kiện này" - các nhà khoa học cho hay.
Bất kể nguồn gốc của những đợt địa chất theo chu kỳ này là gì, sự xuất hiện của chúng minh chứng cho hồ sơ địa chất thảm khốc định kỳ, từng đợt và có mối tương quan, điều này hoàn toàn khác với quan điểm của hầu hết nhà địa chất.