Nhân kỷ niệm 4 năm phán quyết của Toà Trọng tài thành lập theo Phụ lục VII của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) trong vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc (12.7.2016-12.7.2020), Philippines tuyên bố phán quyết của Tòa Trọng tài "không thể thỏa hiệp" và yêu cầu Trung Quốc nghiêm túc tuân thủ phán quyết này.
Ngày 12.7, Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr. đã đưa ra thông điệp nhân kỷ niệm 4 năm ngày Tòa trọng tài quốc tế ở The Hague (Hà Lan) ra phán quyết bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với phần lớn Biển Đông.
Ngoại trưởng Locsin nhấn mạnh, phán quyết đã "giải quyết triệt để vấn đề về quyền lịch sử và các quyền hàng hải ở Biển Đông dựa trên UNCLOS".
"Phán quyết này không thể thỏa hiệp. Tòa đã phán quyết rằng các đòi hỏi chủ quyền lịch sử của Trung Quốc đối với các nguồn tài nguyên trong vùng biển… không có cơ sở pháp lý" - AP dẫn lời ông Locsin tuyên bố.
Ông Locsin nói, Tòa Trọng tài đã đưa ra phán quyết nêu rõ một số hành động nhất định của Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines là vi phạm quyền chủ quyền của Philippines và "do đó là bất hợp pháp".
Ngoại trưởng Philippines cũng viện dẫn những hành vi vi phạm của Trung Quốc được tòa án trích dẫn, bao gồm việc cải tạo quy mô lớn và xây dựng trái phép các đảo nhân tạo ở Biển Đông, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường.
"Tuân thủ phán quyết một cách có thiện chí là phù hợp với nghĩa vụ của Philippines và Trung Quốc thể theo luật pháp quốc tế. Chúng tôi kỷ niệm ngày ra phán quyết như một cách để đề cao pháp quyền trong việc giải quyết tranh chấp... và chỉ rõ bên nào sẽ là bên sai khi khăng khăng với những yêu sách đi ngược lại phán quyết" - ông Locsin nhấn mạnh.
Phán quyết của Toà Trọng tài đồng thời củng cố các quyền chủ quyền của Philippines đối với khu vực được xác định là vùng đặc quyền kinh tế, nơi mà các yêu sách về chủ quyền của Trung Quốc đã cản trở kế hoạch của Manila trong việc thăm dò và khai thác nguồn dầu khí tiềm năng dưới đáy biển.
Đây là tuyên bố mạnh mẽ nhất mà Philippines đưa ra nhằm dịp kỷ niệm cột mốc quan trọng này. Trung Quốc đã bác bỏ phán quyết và từ chối tham gia tranh tụng, đồng thời gia tăng những hành động khiêu khích ở Biển Đông trong những năm gần đây.