Một dải sương mù bí ẩn kéo dài hàng nghìn km từ một ngọn núi lửa trên sao Hỏa đã khiến các nhà khoa học bối rối trong nhiều năm - cho đến tận bây giờ.

Năm 2018, tàu thăm dò Mars Express của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) đã chụp một đám mây dài trên bề mặt của sao Hỏa, kéo dài khoảng 1.500km từ ngọn núi lửa Arsia Mons đã tắt từ hàng triệu năm trước.

Nằm ở nam bán cầu sao Hỏa, đám mây kéo dài kỳ lạ được đặt tên là Arsia Mons Elongated Cloud xuất hiện và tái xuất hiện vào mỗi mùa xuân hoặc mùa hè trên hành tinh Đỏ. Nhiều tàu thăm dò sao Hỏa đã chụp đám mây kỳ lạ này vào năm 2009, 2012, 2015, 2018 và một lần nữa vào năm 2020.

RT đưa tin, một nghiên cứu gần đây của các tác giả Đại học Basque Country ở Bilbao, Tây Ban Nha, đưa ra lời giải thích cho nguồn gốc của đám mây và hành động biến mất - trở lại của nó.

Các chuyên gia nghiên cứu hiện tượng sao Hỏa đã so sánh và đối chiếu các quan sát có độ phân giải cao của đám mây năm 2018, đồng thời nghiên cứu các quan sát có niên đại từ những năm 1970.

Phân tích của họ đưa đến kết luận: Đám mây là một loại "orographic" (mây trên đỉnh núi). Ở trái đất, hiện tượng này thường xuất hiện ở sườn đón gió của đỉnh núi, hình thành do không khí dày đặc bên dưới núi và dần mở rộng ra khi lên trên, kết hợp với nhiệt độ thấp để hơi ẩm ngưng tụ tạo thành mây.

Ở trên sao Hỏa, hơi nước có thể được tìm thấy ở dạng lỏng và không khí, do đó các đám mây vẫn thường xuất hiện trên đỉnh Arsia Mons phần lớn thời gian trong năm. Nó được hình thành khi gió đập vào ngọn núi lửa khổng lồ, ngưng tụ thành đám mây khi chúng đạt độ cao lớn hơn, khoảng 45km so với bề mặt. Trước mỗi lần mặt trời mọc, đám mây phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc là 600km/giờ trước khi bị kéo về phía tây và bốc hơi vào mỗi buổi sáng.

Đám mây đã được quan sát lên đến 1.800km chiều dài và 150km chiều rộng, trước khi bốc hơi vào mỗi buổi sáng.

Giải thích cho những quan sát rời rạc, các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, mặc dù các đám mây orographic thường được quan sát trên trái đất, nhưng chúng không đạt đến độ dài khổng lồ như vậy.

Việc hiểu về đám mây này mang đến cho nhân loại cơ hội thú vị để tái tạo sự hình thành của đám mây hoặc các mô hình để nâng cao kiến thức về những hệ thống khí hậu của cả trái đất và sao Hỏa.