Trước đó, ngày 3.7, Nhà vua Thái Lan Maha Vajiralongkorn chính thức khai mạc Hạ viện khóa mới, tạo tiền đề cho nỗ lực của đảng Move Forward (MFP) thành lập chính phủ sau chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử diễn ra cách đây 6 tuần.
Phát biểu khai mạc Hạ viện Thái Lan khóa 26, nhiệm kì 4 năm, Nhà vua Maha Vajiralongkorn chia sẻ: "Xin hãy nhớ rằng, các vị được nhân dân bầu chọn để đại diện cho nhân dân trong thực thi quyền lập pháp, thông qua các đạo luật để chính phủ vận dụng trong điều hành đất nước".
Nhà vua Thái Lan cũng nhấn mạnh, các nghị sĩ cần làm việc với lương tâm, trí tuệ, năng lực, sự trung thực, sự trong sạch để phục vụ lợi ích quốc gia, lợi ích của người dân, vì sự thịnh vượng của đất nước và nhân dân.
Cùng ngày, đảng Move Forward và đảng Pheu Thai cùng 6 đảng khác trong liên minh đã nhất trí đề cử lãnh đạo đảng Prachachat - ông Wan Muhammad Nor Matha - làm Chủ tịch Hạ viện.
Đảng Move Forward và đảng Pheu Thai cũng cử đại diện giữ 2 vị trí phó chủ tịch của Hạ viện Thái Lan khóa mới.
Lãnh đạo đảng Move Forward, ông Pita Limjaroenrat cho biết, quyết định này được đưa ra nhằm tăng cường sự đoàn kết giữa các đồng minh trong liên minh nhằm ủng hộ nỗ lực trở thành thủ tướng của ông.
Sau khi được đề cử, ông Wan Noor cho hay: "Tôi sẽ đảm nhận nhiệm vụ một cách công bằng, xem xét minh bạch các dự thảo luật và kiến nghị nhằm cải thiện cuộc sống của tất cả người dân Thái Lan".
Các nhà phân tích chỉ ra, Chủ tịch Hạ viện đặt ra chương trình nghị sự về những dự luật được thảo luận tại Quốc hội.
"Chủ tịch Hạ viện có vai trò rất quan trọng trong việc thiết lập chương trình nghị sự tại Hạ viện. Cương vị này có nhiều quyền hạn với diễn tiến của chương trình lập pháp, trong việc sắp xếp những nội dung quan trọng ở các dự luật được thảo luận tại các phiên họp” - ông Harrison Cheng - Giám đốc Công ty Tư vấn Control Risks - cho biết.
Tyrell Haberkorn - Học giả nghiên cứu về Thái Lan tại Đại học Wisconsin (Mỹ) - cũng chung nhận định: “Vị trí Chủ tịch Hạ viện rất quan trọng khi quyết định chương trình nghị sự của Quốc hội và cả mức độ chuyển đổi chính trị”.
Chủ tịch Hạ viện dự kiến tổ chức một phiên họp chung của Quốc hội vào cuối tháng này để quyết định người đảm nhiệm cương vị Thủ tướng Thái Lan. Ghế thủ tướng cần được sự ủng hộ của hơn 1 nửa trong tổng số 750 thành viên cơ quan lập pháp lưỡng viện. Liên minh đang ủng hộ lãnh đạo đảng Move Forward - ông Pita Limjaroenrat, 42 tuổi - trở thành Thủ tướng Thái Lan.
Ông Pita Limjaroenrat cần 376 phiếu ủng hộ để đảm bảo vị trí này. Nhà lãnh đạo đảng Move Forward hiện đảm bảo được 312 phiếu, do đó cần thêm 64 phiếu từ các đảng đối thủ hoặc các thành viên của Thượng viện. Tuần trước, ông Pita Limjaroenrat cho biết, đã có đủ sự ủng hộ tại Thượng viện, theo Reuters.
Ông Attachak Sattayanurak - Giáo sư lịch sử tại Đại học Chiang Mai ở miền Bắc Thái Lan - nhận định, lòng tin giữa đảng Move Forward và đảng Pheu Thai có thể là mối đe dọa lớn nhất với chức vụ thủ tướng tiềm năng của ông Pita. Ngoài những vấn đề này, có lo ngại về việc ông Pita Limjaroenrat và đảng của ông sẽ gặp trở ngại với một số thách thức pháp lí.
Ông Pita Limjaroenrat đang bị điều tra vì cáo buộc phạm tội liên quan đến quyền sở hữu cổ phần truyền thông khi đang tranh cử. Pháp luật Thái Lan cấm ứng viên tranh cử nắm cổ phần trong doanh nghiệp truyền thông.