Các quốc gia trên thế giới đang đối mặt với tình trạng thiếu lúa gạo lớn nhất trong 2 thập kỷ, CNBC tuần này dẫn một báo cáo của Fitch Solutions. 

Theo ước tính của Fitch Solutions, vụ lúa gạo 2022-2023 sẽ chứng kiến sự thiếu hụt 8,7 triệu tấn trong nguồn cung toàn cầu, mức thiếu hụt lớn nhất kể từ 18,6 triệu tấn trong vụ năm 2003-2004. 

Dữ liệu từ Statista.com chỉ ra, sản lượng gạo toàn cầu năm ngoái là 502,9 triệu tấn, giúp lúa gạo trở thành loại ngũ cốc được sản xuất nhiều thứ 3 trên thế giới sau ngô và lúa mì. 

Tuy nhiên, sản lượng lúa gạo đã giảm trong những tháng gần đây do thời tiết xấu ở các nước sản xuất gạo như Trung Quốc và Pakistan, báo cáo lưu ý.

Trung Quốc, nhà sản xuất lớn nhất thế giới, cung cấp hơn 148 triệu tấn gạo cho thị trường trong vụ 2021-2022. Tuy nhiên, mưa lớn và lũ lụt vào nửa cuối năm ngoái ở Trung Quốc đã ảnh hưởng đến phần lớn diện tích đất trồng lúa của nước này. Hiện tại, Trung Quốc đang “trải qua mức độ hạn hán cao nhất trong hơn 2 thập kỷ ở các vùng trồng lúa”. Các nhà phân tích cho hay, cả 2 tình huống đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới vụ thu hoạch lúa gạo. 

Pakistan - chiếm gần 8% thương mại gạo toàn cầu - cũng trải qua lũ lụt nghiêm trọng trong năm nay, khiến sản lượng hàng năm giảm 31%.

Hơn nữa, dự báo thời tiết chỉ ra, Ấn Độ - nước sản xuất gạo lớn thứ hai thế giới - có thể trải qua nắng nóng gay gắt trong quý 2 và quý 3 năm 2023. Diễn biến thời tiết này cũng có thể gây nguy hiểm cho năng suất cây trồng của Ấn Độ.

Các nhà phân tích cho biết, các nước trồng lúa gạo ở châu Âu như Pháp, Đức và Anh cũng đang hứng chịu đợt hạn hán ở mức cao nhất trong 20 năm qua, điều này có thể gây nguy hiểm hơn nữa cho nguồn cung lúa gạo trong năm nay.

Do thiếu hụt, các nhà phân tích dự kiến giá lúa gạo sẽ duy trì ở mức cao hiện tại - từ 16-18 USD/50,8kg, cao hơn gấp đôi so với năm 2020 - trong thời gian còn lại của năm 2023. 

Các nhà phân tích cũng lưu ý, ngoài hạn chế về nguồn cung, giá gạo còn chịu ảnh hưởng bởi xung đột Nga - Ukraina. Nguồn cung ngũ cốc của cả Ukraina và Nga cho thị trường toàn cầu đều chịu tác động của xung đột, khiến giá lúa mì tăng cao và gạo trở thành một lựa chọn thay thế hấp dẫn, thúc đẩy nhu cầu cao hơn.

Các nhà phân tích cảnh báo, “vì gạo là mặt hàng lương thực chính ở nhiều thị trường" giá gạo dự kiến làm tăng lạm phát giá lương thực toàn cầu.

Tuy nhiên, Fitch Solutions ước tính, thị trường lúa gạo toàn cầu có thể trở lại “trạng thái gần như cân bằng vào năm 2023-24” và thặng dư vào năm 2024-25, chủ yếu là do sản lượng dự kiến ở Ấn Độ tăng đột biến.