Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho rằng vẫn chưa rõ liệu biến thế Omicron, xác nhận lần đầu tiên ở Nam Phi, có khả năng lây truyền mạnh hơn các biến thể khác hay gây bệnh nặng hơn không.

"Dữ liệu sơ bộ cho thấy tỉ lệ nhập viện ngày càng tăng ở Nam Phi, nhưng điều này có thể là do tổng số người bị nhiễm bệnh ngày càng tăng, chứ không phải do nhiễm một loại biến chủng cụ thể" - WHO cho biết trong một tuyên bố, đồng thời lưu ý, việc tìm hiểu mức độ nghiêm trọng của Omicron "sẽ mất vài ngày đến vài tuần".

Việc phát hiện ra biến thể Omicron đã gây ra cảnh báo toàn cầu với hàng loạt chính phủ trên khắp thế giới khẩn trương áp đặt hạn chế đi lại và tình trạng bán tháo thị trường do lo ngại biến thể này có thể né tác dụng của tiêm chủng và gây ảnh hưởng đến nền kinh tế mới mở cửa trở lại sau 2 năm trải qua đại dịch toàn cầu.

WHO đang làm việc với các chuyên gia kỹ thuật để tìm hiểu tác động tiềm tàng của biến thể Omicron đối với các biện pháp ứng phó COVID-19 hiện tại, bao gồm cả vaccine.

Anh dự kiến sẽ triệu tập một cuộc họp khẩn cấp các bộ trưởng y tế G7 vào 29.11 để thảo luận về các diễn biến.

Các nhà chức trách y tế Hà Lan phát hiện 13 ca nhiễm biến thể Omicron trong tổng số 61 ca COVID-19 sau khi xét nghiệm hơn 600 hành khách trên 2 chuyến bay từ Nam Phi đến Amsterdam hôm 26.11.

Bộ trưởng Bộ Y tế Hà Lan Hugo de Jonge nói với các phóng viên ở Rotterdam: ''Đây có thể chỉ là phần nổi của tảng băng chìm''.

Omicron - được WHO xếp loại "biến thể đáng lo ngại" vào tuần trước có khả năng lây lan cao hơn các biến thể trước đó - hiện đã được phát hiện ở Australia, Bỉ, Botswana, Anh, Đan Mạch, Đức, Hong Kong (Trung Quốc), Israel, Italia, Hà Lan và Nam Phi.

Nhiều quốc gia đã áp đặt lệnh cấm hoặc hạn chế đi lại với khu vực miền nam Châu Phi trong nỗ lực ngăn chặn lây lan. 

Một bác sĩ Nam Phi trong số những người đầu tiên nghi ngờ xuất hiện một chủng virus đột biến mới, hôm 28.11 nói rằng các triệu chứng mắc biến thể Omicron cho đến nay rất nhẹ và có thể được điều trị tại nhà.

Tiến sĩ Angelique Coetzee, Chủ tịch Hiệp hội Y khoa Nam Phi, cho hay, không giống như Delta, cho đến nay không có bệnh nhân nào bị mất khứu giác hoặc vị giác và không xảy ra tình trạng sụt giảm nghiêm trọng về nồng độ ôxy do biến thể mới.

Phản ứng của thế giới

Trong nỗ lực cứng rắn nhất để ngăn chặn biến thể Omicron, vào cuối ngày 27.11, Israel tuyên bố sẽ cấm tất cả người nước ngoài nhập cảnh và áp dụng trở lại công nghệ theo dõi điện thoại chống khủng bố để ngăn chặn lây lan biến thể.

Thủ tướng Naftali Bennett cho biết lệnh cấm vẫn đang chờ chính phủ phê duyệt và dự kiến sẽ kéo dài 14 ngày. Các quan chức hy vọng, trong khoảng thời gian đó sẽ có thêm thông tin về hiệu quả của vaccine COVID-19 đối với biến thể Omicron.

Quan chức hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của chính phủ Mỹ, Tiến sĩ Anthony Fauci, cảnh báo người Mỹ nên chuẩn bị sẵn sàng để kiểm soát tình trạng lây lan biến thể mới và biến thể này rất có thể đã có mặt ở Mỹ mặc dù chưa có ca nhiễm nào được xác nhận.

Tại Anh, chính phủ đã công bố các biện pháp bao gồm quy định xét nghiệm nghiêm ngặt hơn đối với những người nhập cảnh nước này và yêu cầu đeo khẩu trang ở một số địa điểm.

Bộ trưởng Y tế Anh Sajid Javid hôm 28.11 cho biết đang chờ đợi các khuyến cáo về việc liệu chính phủ có thể mở rộng chương trình tiêm chủng mũi tăng cường cho những người đã tiêm chủng đầy đủ hay không, trong nỗ lực làm suy yếu tác động của biến thể Omicron nguy hiểm.

Thêm nhiều quốc gia công bố hạn chế đi lại với các nước ở miền nam Châu Phi vào ngày 28.11, trong đó có Indonesia và Saudi Arabia.

Nam Phi lên án các biện pháp hạn chế này là không công bằng và có khả năng gây hại cho nền kinh tế nước họ, nói rằng họ đang bị trừng phạt vì năng lực khoa học của họ đã xác định sớm các biến thể COVID-19.

Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa ngày 28.11 tiết lộ, chính phủ của ông đang xem xét áp dụng việc tiêm vaccine COVID-19 bắt buộc cho người dân ở một số địa điểm và hoạt động nhất định.

Trong một tuyên bố, Tổng thống Ramaphosa chỉ trích phản ứng của phương Tây: ''Việc cấm đi lại không dựa trên khoa học và cũng sẽ không có hiệu quả trong việc ngăn chặn sự lây lan của biến thể này. Điều duy nhất mà biến thể Omicron mang lại là gây thiệt hại hơn nữa cho nền kinh tế của các nước bị ảnh hưởng và làm suy yếu khả năng ứng phó với đại dịch của họ".

Biến thể Omicron xuất hiện trong bối cảnh nhiều quốc gia ở Châu Âu đang phải chiến đấu với làn sóng gia tăng đại dịch COVID-19 và đang tái áp đặt một số hạn chế hoạt động xã hội để cố gắng ngăn chặn lây lan.

Biến thể mới cũng thu hút sự chú ý vào thực trạng chênh lệch tỉ lệ tiêm chủng trên toàn cầu. Theo các nhóm y tế và nhân quyền, ngay cả khi nhiều nước phát triển đang tiêm liều tăng cường vaccine COVID-19, thì chưa đến 7% người dân ở các nước nghèo hơn được tiêm chủng liều đầu tiên.