Thay đổi thói quen, cách thức tiêu dùng

Trên đường ở Kherki Daula - ngôi làng bên ngoài trung tâm công nghệ Gurugram ở miền bắc Ấn Độ - Icha Lohar chuẩn bị bán những chiếc bình đất sét.

Cô là một trong số hàng triệu người trên khắp Ấn Độ kiếm sống bằng việc bán các mặt hàng ven đường - nhưng thói quen bán hàng kiểu cũ lấy tiền mặt đang chuyển sang thời đại kỹ thuật số.

Trước gian hàng của Lohar là chiếc hộp nhỏ có loa và mã QR. Khách hàng của Lohar sử dụng mã QR để thanh toán trực tuyến và loa - có kết nối với Internet thông qua thẻ sim tích hợp, sẽ đọc thông báo xác nhận thanh toán - giúp người bán và người mua xác nhận giao dịch. 

Những mã QR và loa như của Lohar hiện có thể được tìm thấy trên khắp Ấn Độ, khi đất nước 1,4 tỉ dân chuyển từ xã hội ưu tiên tiền mặt sang xã hội không dùng tiền mặt, theo SCMP. 

“Hầu hết những người đến đây đều sử dụng mã để mua bình. Hiện rất ít người mang theo tiền mặt" - Lohar nói. 

Lohar và gia đình sống trong những túp lều dựng bên con đường bán bình. Họ không có tài khoản ngân hàng. Năm ngoái, một người bạn của gia đình đã gợi ý họ thiết lập mã QR.

Ông đã tạo mã QR cho Lohar bằng tài khoản ngân hàng và Aadhaar - mã số nhận dạng của chính phủ - của mình.

Hiện tại, Lohar theo dõi tiền của mình qua một ứng dụng và lấy tiền từ người bạn này khi cần.

“Trong vài ngày đầu dùng thử, công nghệ hơi khó hiểu. Nhưng dần dần, tôi học cách sử dụng điện thoại và nhận thấy đôi khi việc này đơn giản và tiện lợi hơn cả tiền mặt" - Lohar nói thêm. 

Những mã này là một phần của hệ thống quét và thanh toán đã thay đổi cách thức hoạt động của các doanh nghiệp ở Ấn Độ.

Hàng trăm triệu người trên cả nước có thể truy cập hệ thống giao dịch trực tuyến này, sử dụng các ứng dụng như Paytm và PhonePe.

Tích hợp thêm người dân vào nền kinh tế số

Trong nhiều năm, Ấn Độ bị tụt hậu so với các nền kinh tế châu Á khác như Singapore, Hàn Quốc và Trung Quốc, nơi mã QR phổ biến.

Trung Quốc bước vào thế giới thanh toán kỹ thuật số vào đầu những năm 2000 và đã phát triển để tạo ra các siêu ứng dụng như Alipay và WeChat trong thập kỷ qua để kết hợp mọi thứ từ mạng xã hội, chia sẻ chuyến đi đến thanh toán kỹ thuật số.

Dù là cuộc chơi tương đối mới, nhưng Ấn Độ đã mở rộng đáng kể bối cảnh fintech của nước này từ năm 2016.

Ngày nay, dữ liệu của chính phủ cho thấy, gần 40% các khoản thanh toán trong nền kinh tế từng chỉ có tiền mặt hiện là kỹ thuật số. Con số này lên tới gần 3 nghìn tỉ USD và dự kiến tăng tới 10 nghìn tỉ USD năm 2026, theo báo cáo gần đây của PhonePe và Boston Consulting Group.

Hiện tại, ở các cửa hàng ven đường khắp Ấn Độ, nơi những người bán hàng bán mọi thứ từ thuốc lá đến đồ ăn vặt và đồ trang sức thủ công, việc thanh toán kỹ thuật số đã được chấp nhận.

Mã QR cũng có thể được tìm thấy trong các cửa hàng gia đình, nhà hàng, cơ sở y tế và các trung tâm mua sắm cao cấp.

Theo Tập đoàn thanh toán quốc gia Ấn Độ (NPCI), gần 300 triệu người và 50 triệu thương nhân đang sử dụng hệ thống này.

SCMP nhận định, hệ thống thanh toán trực tuyến này dường như là ví dụ rõ ràng nhất về cuộc cách mạng kỹ thuật số của Ấn Độ nhằm tích hợp nhiều hơn dân số của nước này vào nền kinh tế chính thức.

Trong những năm gần đây, người Ấn Độ đã nắm bắt công nghệ mới với tốc độ ngày càng nhanh. Quốc gia Nam Á này hiện có gần 700 triệu người dùng điện thoại thông minh, theo cơ quan đánh giá ICRA.

Sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông của Ấn Độ dẫn tới một số mức cước dữ liệu di động thấp nhất thế giới.

ICRA ước tính, trung bình, người Ấn Độ tiêu thụ gần 17 GB dữ liệu di động hàng tháng - cao hơn mức 15 GB tiêu thụ ở Bắc Mỹ và 13 GB ở Trung Quốc.

Ngoài ra, điện thoại thông minh giá rẻ ngày càng sẵn có và tốc độ phát triển nhanh chóng của mạng xã hội cũng đã tạo điều kiện cho nhiều người Ấn Độ truy cập Internet hơn.

Karthik Nachiappan - Nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Nam Á tại Đại học Quốc gia Singapore - cho biết, lợi ích lớn nhất của mạng thanh toán kỹ thuật số là cách nó giúp hàng triệu người không có tài khoản ngân hàng ở Ấn Độ tiếp cận hệ thống tài chính và thực hiện các giao dịch một cách dễ dàng.

“Nó cũng mang tính chuyển đổi với một nền kinh tế không chính thức, lấy tiền mặt làm trung tâm" - ông nói.