"Tôi đã sống ở Bắc Kinh trong ba thập kỷ, nhưng chưa bao giờ trải qua một mùa hè nắng nóng như vậy. Bắc Kinh những ngày này giống như lò lửa vậy" - Hoàn cầu Thời báo dẫn lời một cư dân Bắc Kinh 53 tuổi họ Su phàn nàn hôm 2.7.
Cùng ngày 2.7, Trung tâm Khí hậu Quốc gia Trung Quốc (NCC) thông báo, nước này đã ghi nhận số ngày nắng nóng cao nhất trong sáu thập kỷ qua và các đợt nắng nóng ở các thành phố phía bắc của đất nước là cực kỳ hiếm.
Theo thông báo của NCC, Trung Quốc đã ghi nhận trung bình 4,1 ngày trong năm nay có nhiệt độ vượt quá 35 độ C, con số cao nhất kể từ khi dữ liệu bắt đầu được ghi nhận vào năm 1961. Ở khu vực phía bắc, thủ đô Bắc Kinh bị ảnh hưởng nặng nề nhất, tiếp theo là tỉnh Hà Bắc lân cận và thành phố Thiên Tân.
Từ ngày 21.6 đến 30.6, 22 điểm quan sát thời tiết ở miền bắc Trung Quốc đã ghi nhận nhiệt độ cao trong lịch sử và tổng cộng 450.000 km2 diện tích các tỉnh thành có nhiệt độ vượt quá 37 độ C trong những ngày gần đây. Bắc Kinh ghi nhận những ngày nhiệt độ liên tiếp trên 40 độ C trong tháng 6, NCC cho biết.
Để giúp những người lao động làm việc ngoài trời đối phó với cái nóng, Bắc Kinh đã thiết lập các "điểm làm mát" cung cấp nước lạnh, khu vực có điều hòa và đôi khi là dịch vụ giặt là miễn phí.
NCC cho biết, nắng nóng như thiêu đốt ở miền bắc Trung Quốc là rất hiếm. Dự báo, các đợt nắng nóng sẽ tiếp tục nhấn chìm một số khu vực phía bắc và tây nam Trung Quốc, với nhiệt độ cao hơn 1 độ C đến 2 độ C so với các năm trước.
"Đợt nắng nóng này rất mạnh, kéo dài và lan rộng" - Zhao Wei, nhà dự báo chính của Đài Khí tượng Bắc Kinh, cho biết. "Nguyên nhân là do khu vực Bắc Kinh - Thiên Tân - Hà Bắc đang chịu một khối không khí ấm hơn từ những ngày gần đây và ảnh hưởng sẽ còn kéo dài trong một thời gian. Dưới ảnh hưởng của rãnh cao áp, bầu trời trong xanh, không mây che phủ, khiến bức xạ mặt trời tạo ra nhiệt dễ dàng hơn" - Zhao nói.
Thời tiết nắng nóng đã làm tăng nhu cầu về các sản phẩm chống nắng như khẩu trang che mặt, áo chống nắng... Dữ liệu từ các nền tảng thương mại điện tử của Trung Quốc cho thấy người dân ở Bắc Kinh, Quảng Đông và Giang Tô chi nhiều nhất cho các sản phẩm chống nắng. Doanh số bán các mặt hàng này tăng 50% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngày 2.7, Trung tâm Khí tượng Quốc gia Trung Quốc ra cảnh báo xanh cho khu vực phía tây nam Trung Quốc trong những ngày tới. Sáu người chết ở Vạn Châu, Trùng Khánh, tây nam Trung Quốc, hôm 30.6 do lở đất vì mưa lớn.
Mùa hè năm nay đã chứng kiến sự gia tăng của các kiểu thời tiết bất thường trên toàn cầu. Các đợt nắng nóng, giống như đợt đã ảnh hưởng đến các khu vực phía nam và trung tây của Mỹ và khiến hơn chục người thiệt mạng, đang trở nên phổ biến hơn. Giới chuyên gia Mỹ cho biết, các hiện tượng thời tiết cực đoan cướp đi nhiều sinh mạng hơn bão và siêu bão, dự kiến sẽ tăng trong tương lai.
Theo Zhou Bing, giám đốc dịch vụ khí hậu của Cục Khí tượng Trung Quốc, gần đây Trung Quốc đã trải qua tần suất thời tiết cực đoan liên quan đến sự xuất hiện của hiện tượng El Nino.
"Sự phát triển của El Nino sẽ dẫn đến lượng mưa, lũ lụt gia tăng ở miền nam Trung Quốc vào mùa hè và giảm mưa, gây hạn hán ở miền bắc" - Zhou nói.
Do những đợt nắng nóng kéo dài, mùa hè năm ngoái Trung Quốc phải đối mặt với tình trạng thiếu điện nghiêm trọng.
Hội đồng Điện lực Trung Quốc cho biết, năm nay, mức tải tối đa trên lưới điện sẽ đạt 1,37 tỉ kilowatt, cao hơn 80 triệu kilowatt so với năm ngoái. Hội đồng cũng dự đoán sẽ có sự cân bằng giữa cung và cầu về điện ở Trung Quốc vào mùa hè này.