Sau động đất Morocco, các vệ tinh quan sát Trái đất đã thu thập được những dữ liệu cung cấp cho các nhà khoa học manh mối quan trọng giúp làm sáng tỏ cơ chế đằng sau trận động đất, bao gồm xác định đường đứt gãy đã gây ra rung chuyển.

Dữ liệu chính đến từ Sentinel-1a, một trong nhóm vệ tinh do Cơ quan Vũ trụ châu Âu phóng đi di chuyển quanh Trái đất 12 ngày một lần để lập bản đồ bề mặt hành tinh.

Tim Wright - nhà địa vật lý tại Đại học Leeds ở Anh - cho biết, kỹ thuật đo InSAR của vệ tinh giúp các nhà khoa học so sánh dữ liệu được thu thập trước và sau trận động đất để đánh giá chuyển động ba chiều của đất xung quanh một đứt gãy với độ chính xác tới millimet.

Phân tích dữ liệu động đất Morocco chỉ ra, có 2 loại chuyển động: Trượt ngang và đẩy ngược.

Khi so sánh chuyển động quan sát từ những mô hình, các nhà địa chất Judith Hubbard và Kyle Bradley tại Đại học Cornell, tìm ra manh mối cho thấy đứt gãy chịu trách nhiệm cho động đất Morocco có thể là một vết nứt cổ xưa nghiêng về phía bắc được gọi là đứt gãy Tizi n'Test.

Cấu trúc này có lịch sử hàng trăm triệu năm và đã hoạt động ở nhiều thời điểm khác nhau trong lịch sử. Đất dịch chuyển dọc theo đứt gãy này khi siêu lục địa Pangea tập hợp lại vào khoảng 300 triệu năm trước và lại bị tách ra sau đó.

Đứt gãy này thỉnh thoảng vẫn hoạt động khi dãy núi High Atlas hình thành ở khu vực ngày nay là Morocco. Tuy nhiên, trong lịch sử gần đây, đứt gãy này đã không hoạt động.

Dù vậy, các đứt gãy cổ cũng tạo ra những điểm yếu trong cảnh quan, Tiến sĩ Wendy Bohon - một nhà địa chất động đất cho biết. Do đó, trong những điều kiện thích hợp, vết đứt gãy có thể bị kích hoạt trở lại và đây là những gì có khả năng đã xảy ra đêm 8.9 ở Morocco.

Dữ liệu InSAR xuất hiện dưới dạng các dải màu trên bề mặt Morocco. Các dải màu càng gần thì độ dịch chuyển mặt đất càng lớn. Thông thường, những cụm màu sắc tạo thành dấu vết rõ ràng ở nơi động đất đẩy lên bề mặt. Tuy nhiên, đặc điểm này không có khi nghiên cứu ảnh vệ tinh sau động đất Morocco.

Điều này cho thấy, trận động đất Morocco, hình thành ở độ sâu 18 km trong lòng đất, không lan tới bề mặt. Những loại động đất này, được gọi là động đất mù, đặc biệt khó nghiên cứu.

“Việc tìm ra chính xác điều gì đang xảy ra với một đứt gãy sẽ phức tạp hơn nhiều khi chúng ta không thể nhìn thấy và chạm vào" - Tiến sĩ Bohon nói.

New York Times nhận định, những phân tích ban đầu này là một bước tiến lớn trong việc tìm hiểu những sự kiện thảm khốc xảy ra ở Morocco và có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về những rủi ro trong tương lai. Việc phân tích và thu thập dữ liệu bổ sung sau đó sẽ giúp các nhà khoa học xác định thêm thông tin chi tiết về trận động đất này.