Tổng thống Donald Trump tuyên bố hôm 10.5, cuộc gặp lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un sẽ được tổ chức tại Singapore vào ngày 12.6. Bộ Ngoại giao Singapore ra tuyên bố xác nhận và cho biết: “Chúng tôi hy vọng hội nghị này sẽ thúc đẩy hòa bình trên bán đảo Triều Tiên”.
“An ninh, địa điểm, tính trung lập” - phó phát ngôn viên Nhà Trắng Raj Shah giải thích lý do lựa chọn Singapore. Ông lưu ý, hội nghị thượng đỉnh sẽ kéo dài 1 ngày 12.6 và có khả năng gia hạn. “Singapore có thể đảm bảo an ninh cho cả 2 nhà lãnh đạo” - ông Shah nói thêm.
Là đảo quốc nhỏ chỉ với dân số 5,6 triệu người, nhưng Singapore là trung tâm tài chính của Đông Nam Á. Quốc đảo sư tử này có đầy đủ các lý do “địa lợi, nhân hòa” để được lựa chọn cho hội nghị thượng đỉnh lịch sử đầu tiên giữa 1 Tổng thống Mỹ và 1 nhà lãnh đạo Triều Tiên cùng đương nhiệm.
Mỹ và Singapore có quan hệ tốt
Điểm mấu chốt của lựa chọn đó là Mỹ và Singapore có 1 mối quan hệ khá khăng khít trong gần nửa thế kỷ. Hơn 30.000 người Mỹ hiện đang sống ở Singapore, 4.200 doanh nghiệp Mỹ hoạt động ở đảo quốc này, thỏa thuận thương mại tự do giữa 2 nước tạo ra 215.000 việc làm cho người Mỹ ở nước ngoài. Trụ sở khu vực của các công ty lớn của Mỹ như Airbnb, Google và Facebook đều ở Singapore.
Mỹ là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Singapore. Các công ty Mỹ đầu tư hơn 180 tỉ USD vào Singapore, với tổng vốn đầu tư đạt 228 tỉ USD trong năm 2016. Và kể từ khi hiệp định thương mại song phương được ký kết vào năm 2004, kim ngạch thương mại giữa Mỹ và Singapore tăng hơn 60%. Mỹ có thặng dư thương mại 20 tỉ USD với quốc gia nhỏ bé ở Đông Nam Á.
Tàu chiến và máy bay Mỹ thường xuyên đến thăm đảo quốc này. Hải quân Mỹ cũng có các tàu chiến tại căn cứ hải quân Singapore. Singapore, nước có cơ sở hạ tầng hiện đại và nền kinh tế vững mạnh, có quan hệ kinh tế và quốc phòng chặt chẽ với Mỹ. “Singapore là một đối tác chiến lược gần gũi của Mỹ, có hợp tác rộng khắp trên nhiều lĩnh vực, từ quốc phòng, kinh tế và con người” - Bộ Ngoại giao Singapore cho biết.
Triều Tiên và Singapore cũng có quan hệ tốt
Tính trung lập là một phần quan trọng vì sao Singapore được lựa chọn cho hội nghị thượng đỉnh tới. Các cuộc đàm phán ở khu phi quân sự DMZ Hàn-Triều có vẻ được xem như động thái hòa giải với Triều Tiên - lý do mà các cố vấn hàng đầu của ông Donald Trump thuyết phục tổng thống không tổ chức ở đó.
Singapore là 1 trong 47 nước Triều Tiên đặt đại sứ quán. Hai nước có quan hệ ngoại giao từ năm 1975, và Triều Tiên từng làm ăn với Singapore trong quá khứ. Cho đến tận năm 2016, công dân Triều Tiên có thể nhập cảnh vào Singapore mà không cần thị thực. Bên cạnh đó, Triều Tiên cũng từng tổ chức các cuộc gặp trước đây ở Singapore và sẽ cảm thấy thoải mái khi hội nghị thượng đỉnh với Mỹ sẽ diễn ra ở đó. “Triều Tiên có đại sứ quán ở Singapore. Đó là nơi mà các nhà ngoại giao Triều Tiên cảm thấy thoải mái” - ông Robert Einhorn, một nhà phân tích kiểm soát vũ khí tại Viện Brookings và là cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ từng đàm phán với Triều Tiên trong những năm 1990.
Dưới sức ép của Mỹ và Liên Hợp Quốc, năm 2017, Singapore buộc phải đưa ra các biện pháp trừng phạt với Triều Tiên, song vẫn duy trì mối quan hệ hữu nghị trung lập với Bình Nhưỡng.
Và Singapore cũng chỉ cách Bình Nhưỡng 4.800km, có nghĩa là, ông Kim Jong-un có thể đi máy bay riêng đến hội nghị mà không cần tiếp nhiên liệu. Đây cũng sẽ là chuyến công du nước ngoài hiếm hoi của ông Kim Jong-un kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2011. Chuyến thăm lần thứ 2 đến Đại Liên, Trung Quốc hôm 7.5 cũng là lần đầu tiên nhà lãnh đạo này công du nước ngoài bằng máy bay.
Danh tiếng của Singapore tổ chức các hội nghị quốc tế
Nhà Trắng đã cân nhắc tổ chức hội nghị thượng đỉnh tại DMZ - nơi hình ảnh của 2 nhà lãnh đạo Kim Jong-un và Moon Jae-in nắm tay nhau đi qua giới tuyến được phát đi trên toàn thế giới. Theo ông David Albright - Chủ tịch Viện Khoa học và An ninh Quốc tế - Mỹ muốn kiểm soát chặt hơn hình ảnh của cuộc gặp. Và Singapore cung cấp 1 môi trường kiểm soát chặt chẽ hơn, nơi các nhà lãnh đạo có thể gặp nhau sau cánh cửa đóng kín và chỉ xuất hiện để chụp ảnh chung.
“Singapore là 1 nơi rất kỷ luật. Có thể tin tưởng chính quyền Singapore trong việc đảm bảo 1 tình huống có trật tự” - tờ USA Today dẫn lời ông Robert Einhorn của Viện Brookings nói.
Chính phủ Singapore có danh tiếng tổ chức các hội nghị ngoại giao cấp cao nhanh chóng và an toàn. Đảo quốc sư tử này từng đăng cai các hội nghị cấp cao ASEAN vào năm 2007 và 2018. Singapore cũng là địa điểm tổ chức hội nghị an ninh quốc tế thường niên. Năm 2009, Singapore đón chuyến thăm chính thức đầu tiên của 1 tổng thống Mỹ là ông Barack Obama. Ông Obama đã lưu trú tại một trong những khách sạn thượng hạng của Singapore là Shangri-La. Năm 2015, Singapore tổ chức 1 cuộc gặp lịch sử khác giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu. Cả 2 cũng ở Shangri-La.
Singapore đảm bảo an ninh tuyệt vời - một ưu tiên cao đối với 1 tổng thống Mỹ. Singapore là một trong những nước có tỉ lệ tội phạm thấp. Gần đây, đảo quốc này đã công bố kế hoạch kết nối phần mềm nhận dạng khuôn mặt với các camera giám sát trên toàn quốc. Chính phủ cho biết, mục đích của chương trình này là giúp xác định nghi phạm trong các vụ tấn công khủng bố.
Có thể quá sớm để nói về địa điểm tổ chức hội nghị, song Shangri-La là 1 lựa chọn hàng đầu. Khách sạn này có đầy đủ kinh nghiệm tổ chức các hội nghị được đảm bảo an ninh cao, hàng năm đều tổ chức Đối thoại Shangri-La - diễn đàn an ninh quan trọng nhất khu vực.
Cựu Đại sứ Mỹ tại Singapore David Adelman nói, Singapore là nơi lý tưởng vì đây là “người môi giới trung thực giữa Đông và Tây”. “Singapore không chỉ là 1 người bạn tuyệt vời của Mỹ mà nước này còn làm việc thận trọng để trở thành bạn của tất cả, có danh tiếng về lòng tin trên khắp thế giới” - ông Adelman nói.